Chương 76: Trận Waterloo(thượng)

Quân Pháp bố trí trên những sườn dốc của một dãy đồi khác về phía nam. Napoléon không thể nhìn thấy các bố trí của Wellington, vậy nên ông dàn quân đối xứng theo tuyến đường Brussels. Ở cánh phải là quân đoàn I của tướng d'Erlon với 16.000 bộ binh và 1.500 kỵ binh, cộng thêm một đội kỵ binh dự bị 4.700 người. Ở cánh trái là quân đoàn II của tướng Honoré Charles với 13.000 bộ binh và 1.300 kỵ binh, cộng thêm một đội kỵ binh dự bị 4.600 người. Ở trung tâm, phía nam quán trọ La Belle Alliance là đội quân dự bị, bao gồm quân đoàn VI của tướng Lobau với 6.000 người, 13.000 bộ binh thuộc Đội Cận vệ và 2.000 kỵ binh dự bị.[43] Ở phía sau bên phải của quân Pháp là làng lớn Plancenoit, và ở tận cùng bên phải là rừng Bois de Paris. Lúc này Napoléon chỉ huy cuộc chiến từ nông trại Rossomme, nơi ông có thể bao quát trận chiến. Vào lúc 11 giờ, Napoléon giao nhiệm vụ:

- Sư đoàn của Jerome sẽ tấn công Hougoumont để thu hút quân dự bị của Wellington, các đại pháo sẽ nã vào trung tâm của quân Wellington từ 13 giờ, còn quân đoàn của d'Erlon sẽ đánh vào cứ điểm La Haye Sainte sau đó đánh vào cánh trái của quân Anh để bao vây liên quân từ đông sang tây. Mục tiêu chủ đạo của chúng ta là đẩy quân Wellington về hướng biển, cách xa quân Phổ.

Do Hougoumont là một nơi trên chiến trường mà Napoléon có thể quan sát rõ nên dồn 14.000 binh sĩ quân vào đó. Cuộc giao chiến bắt đầu lúc vào giữa trưa do đêm qua có trận mưa to Napoleon muốn đất khô ráo để có thể đặt pháo binh vô tình đã tạo điều kiện cho quân Đại Việt có thời gian nghỉ ngơi vì phải bố trí phòng ngự đến tận hai giờ sáng. Căn nhà và khu vực xung quanh nó được phòng thủ bởi bốn nghìn quân Đại Việt, với súng cối 120 ly đặt trên điểm cao còn khu rừng và công viên được gác bởi quân một nghìn quân có súng máy yểm trợ. Đợt tấn công đầu tiên từ lữ đoàn của Bauduin với một vạn quân đã tràn lên tiến khu rừng và công viên. Lúc này nhận được tín hiệu từ Đô đốc Long Thịnh cho đại đội Kachiusa đã căn sẵn tọa độ khai hỏa, do số lượng đạn không nhiều nên Thịnh muốn dồn hỏa lực này mở đầu trận chiến nhằm thị uy quân địch và phô trương lực lượng của Đại Việt. Nhìn thấy những dàn pháo đa nòng khai hỏa với những tiếng rít chói tai Arthur Wellington và Voller cùng các tướng lĩnh đứng đó cảm thấy kinh hãi. Qua ống nhòm họ nhìn thấy những cột khỏi và cây cối khu rừng đỏ đổ rạp như cánh đồng lúa mì mùa gặt. Quân Pháp cảm thấy như động đất, xác người văng tứ tung bụi đất bay mịt mù, quân Pháp chết quá nửa hoảng loạn quân Pháp vội rút chạy bản thân Bauduin đã tử trận.

Tuy nhiên khi bắn Kachiusa đã làm nổ vị trí khai hỏa, phát hiện dàn hỏa tiễn Napoleon vội cho hai mươi pháo binh loại mới khai hỏa. Lúc này quân Đại Việt phát hiện pháo binh Pháp lên vội hướng nòng hỏa tiễn về phía pháo binh Pháp. Cả hai gần như cùng nổ súng một lúc, do tầm bắn hỏa tiễn xa hơn lên Pháo binh Pháp chỉ ảnh hưởng đến hai giàn hỏa tiễn của Đại Việt gần họ nhất, còn hơn hai trăm quả hỏa tiễn cuối cùng đã tiêu diệt hoàn toàn hai mươi pháo binh Pháp. Cả quân Pháp và quân Anh giật mình vì hỏa lực hủy diệt của hỏa tiễn Đại Việt. Arthur Wellington nghĩ thầm với vũ khí này quân Đại Việt có thể đánh với những đội quân mạnh nhất thế giới, với Đại Việt chỉ có thể là bạn không thể là kẻ thù. Napoleon không biết quân Đại Việt đã hết đạn Kachiusa nên không dám tung ba mươi khẩu pháo cuối cùng ra trận.
Lợi dụng đấu pháo đợt tấn công thứ hai từ lữ đoàn của Soye và những binh sĩ còn sót lại từ lữ đoàn của Bauduin tấn công tuy nhiên bị súng máy và tiểu liên bắn chặn lại, súng cối từ khu nhà bắn ra dồn dập làm quân Pháp không tiến lên được. Thấy vậy Napoleon điều pháo binh đến bắn yểm trợ, làm súng cối phân tâm không hỗ trợ được, quân Pháp tràn lên quân Đại Việt ở khu rừng vừa bắn vừa lui về phía khu nhà, lúc này súng ở khu nhà bắn dồn dập, lựu đạn ném ào ào ra làm quân Pháp không thể tiến lên được nữa.

Ở một hướng khác, bộ binh đầu tiên của Pháp vào khu vực trung tâm nông trang và thái ấp La Haye Sainte. Napoléon điều tám mươi đại pháo được đưa vào trung tâm, ý định của Napoléon không phải là để gây tổn thất nặng nề cho đối thủ vì muốn như vậy thì phải cất công tìm một vị trí bắn thuận lợi hơn, mà là để gây bất ngờ và làm ảnh hưởng đến sĩ khí của họ. Tuy nhiên khi những khẩu pháo này đang kéo vào trận địa thì bị Công Trứ lệnh cho súng cối nổ súng, mười quả đạn bay vào đội hình xe ngựa đang kéo pháo mảnh đạn văng tứ tung vào lũ ngựa làm chúng bị thương chạy lồng lên. Có quả rơi trúng xe chở đạn pháo làm nổ tung như pháo hoa quân pháo binh bỏ chạy toán loạn.

Tin rằng có thể đánh thắng quân Anh trước khi quân Phổ tới, Napoléon dồn toàn bộ binh lực tấn công. Khoảng sau 13 giờ một chút, quân đoàn I của Pháp bắt đầu tiến công. Tướng d'Erlon dùng đội hình dọc chín tầng sát nhau, mỗi sư đoàn nhận lệnh phải tiến lên theo từng tiểu đoàn một, với khoảng cách giữa các tiểu đoàn là sát nhau. Điều này giúp họ tập trung được hỏa lực, nhưng không có chỗ để thay đổi đội hình. Sư đoàn ở ngoài cùng bên trái, dưới quyền Donzelot, đã tiến tới La Haye Sainte. Khi một tiểu đoàn bắt đầu đụng độ kẻ địch, các tiểu đoàn sẽ theo sau tản ra về hai bên và thành công trong việc cô lập nông trại, với sự yểm trợ của lính kỵ binh giáp nặng. Đội hình này một lần nữa lại làm mồi ngon cho những quả đạn AT bay tới tấp vào đội hình, những quả đạn nổ giữa đội hình làm quân Pháp chạy toán loạn, những khẩu súng máy bắn vào những đội hình còn nguyên vẹn sau đợt nổ súng đầu tiên, quân Pháp đổ gục như rạ.

Lúc 13 giờ 30, d'Erlon bắt đầu tung thêm ba sư đoàn nữa vào trận, khoảng 14.000 quân trên một vùng 1.000 m để tấn công lần nữa, sự tập trung đông quân làm mồi ngon cho súng cối 120 ly và súng máy sau một tiếng chiến đấu quân d'Erlon lại phải rút lui bỏ lại chiến trường 4000 xác chết. Lúc này quân của Công Trứ sau mấy đợt tấn công của quân Pháp đã gần như kiệt sức do là ngọn đồi thấp lại không có thời gian bố trí dây thép gai nên phòng ngự khó khăn hơn, các khẩu súng máy, đỏ nòng phải dội nước liên tục, súng tiểu liên bắn nhiều có hiện tượng kẹt đạn ngón tay bóp cò gần như tê dại, lựu đạn ném cũng mỏi tay, đạn và lựu đạn cũng sắp hết, quân Đại Việt cũng đã hy sinh một phần ba.

Vì quân đoàn của d'Erlon đã thất bại, Napoleon chỉ có thể tổ chức đợt tấn công bằng kỵ binh lách qua cứ điểm trung tâm tấn công thẳng vào quân Anh ở phía sau, khi mà phần lớn bộ binh Pháp đang tham chiến ở Hougoumont hoặc La Haye Sainte.

Lực lượng của ông lúc đầu gồm quân đoàn kỵ binh dự bị của Milhaud và sư đoàn kỵ binh nhẹ của Lefebvre-Desnoëttes thuộc Đội Cận vệ Hoàng gia, sau đó được bổ sung thêm quân đoàn kỵ binh nặng của Tướng François Étienne de Kellermann và Guyot, tổng cộng khoảng 9.000 kỵ binh.Quân của Wellington phòng thủ bằng cách lập thành đội hình hình vuông. Mặc dù dễ bị phá bởi đại pháo hay bộ binh, đội hình hình vuông này có thể chống trả lại kỵ binh hiệu quả, khi mà nó không thể bị bọc sườn, và ngựa không thể đột kích xuyên qua hàng lưỡi lê. Pháo binh của liên quân được đặt vào trung tâm của đội hình hình vuông.

Kellerman nhận ra sự vô ích của đợt tấn công và cố giữ lữ đoàn bắn súng mosin của ông lại, nhưng Ney đã kiên quyết tung họ vào trận tăng sức tấn công mạnh mẽ của quân Pháp.

Một điều cốt lõi là thành bại của lối tiến quân kỵ binh với số lượng lớn này phụ thuộc vào sự khiếp sợ của đối phương. Nếu bộ binh có thể giữ vững được đội hình phòng thủ và không hoảng sợ thì kỵ binh cũng không gây được thiệt hại đáng kế gì. Thực ra thì nếu pháo binh Pháp có thể phá vỡ được hàng ngũ của các đội hình hình vuông này quân thì kỵ binh có thể xâm nhập và tiêu diệt chúng. Thế nhưng sự gắn kết giữa pháo binh và kỵ binh Pháp trong các đợt tấn công này là không tốt, khi mà pháo binh không tiến đủ gần để bắn hiệu quả. Quân Pháp bị chặn đứng bởi bộ binh Anh, những trận pháo kích của pháo binh Anh buộc họ phải xuống đồi để tái hợp đội ngũ, và các cuộc phản công của lực lượng kỵ binh Anh còn sót lại. Sau nhiều đợt tấn công thì họ đã bị tổn thất đáng kể, và nhiều chỉ huy đã bị thương khi trực tiếp chỉ huy ở hàng đầu.