Chương 13 Trở về
Giáp Tết Âm lịch năm 1875.
Lúc này, mọi người thấy những đống lúa vàng ươm đang được chất lên xe. Vụa mùa năm nay khá bội thu. Nguyên nhân chính cũng nhờ những hướng dẫn nông nghiệp của "cậu Lịch" cách cả vùng này gọi hắn. Những thứ tưởng chừng đơn giản nhưng hiệu quả đã làm gia tăng năng xuất tới không ngờ. Bên cạnh đó, một bộ phận nông dân đang lấy rơm để làm nấm thay vì bỏ đi như mọi khi. Họ hi vọng năm nay sẽ có một cuộc sống no đủ.
Toàn bộ khung cảnh này đã rơi vào mắt của Ưng Lịch. Nhìn mọi người vui, hắn cũng vui. Tuy nhiên, chuyện xử tử ở pháp trường vẫn còn ám ảnh hắn. Những hình phạt của phương Đông thời này đúng là quá tàn bạo. Dù có tội thì cũng không nên làm tới mức này. Dù vậy, hắn biết giờ chưa phải lúc can thiệp vào pháp luật Đại Nam, trừ khi hắn muốn án tử xuất hiện trên đầu.
- Còn ám ánh chuyện xử tử phạm nhân sao? – Hoàng Diệu hỏi. – Lúc ta mới xử tử cũng như vậy. So với chém thổ phỉ thì đúng là khó chịu.
- Cám ơn ngài đã quan tâm.
Ưng Lịch nói.
Nói thật, hắn không ám ảnh mới là chuyện lạ. Tuy nhiên, nếu đã lỡ xuyên rồi thì phải chấp nhận. Tư tưởng hiện đại tuy tốt nhưng cần có thời gian. Nhân đạo ở thời của hắn đôi khi sẽ bị xem là yếu đuối ở thời đại này. Nếu hắn không có được sự tin tưởng tuyện đối thì làm gì cũng khó khăn. Đó cũng là lý do mà Ưng Lịch buộc phải đích thân nhìn cảnh xử phạm nhân. Đó là cách để mọi người có thể tâm phục khẩu phục một đứa trẻ như hắn. Thân phận hoàng tộc tuy lớn nhưng nó vẫn không đủ, nhất là sau này, khi phải đối đầu với thực dân Pháp xâm lược.
- Bẩm cậu, hàng lý đã thu xếp xong. Chúng ta có thể khởi hành được rồi ạ.
Một tên người hầu lên tiếng.
- Ta biết rồi.
Lịch nói.
Thực lòng, hắn vẫn muốn ở đây lâu hơn nhưng thời gian không cho phép. Ông gia hắn và cả mẹ hắn đã gửi thư tới hối thúc. Dù sao cũng sắp tới Tết rồi. Việc hoạt động của công ty vẫn còn hắn giám sát cũng như chỉ huy.
- Đúng rồi, cậu Lịch. Ta đã điều tra qua, có một số quan viên và thế tộc đang tìm cách hạch tội cậu. – Hoàng Diệu nói. – Mà cậu không ngạc nhiên ư?
- Chuyện này thì có gì là lạ.
Lịch lên tiếng.
Hắn dù sao cũng chỉ là một đứa nhóc mà lại làm được những chuyện mà cả đám quan viên nghiên ngẫm sách Khổng Tử, Mạnh Tử cả đời không làm được, không có người nói ra nói vào mới là chuyện lạ. Bản thân mấy biện pháp của hắn nếu không phải quá tân tiến thì cũng là khác người. Dù vậy, hắn cũng chả sợ. Ai bảo hắn là hoàng tộc chứ. Sức khỏe của cha hắn hiện tại đã tốt lên rất nhiều. Theo trong thư mẹ hắn kể thì sức khỏe của cha hắn rất tốt, sống vài chục năm nữa dư sức. Có danh hiệu cậu Ưng Lịch của phủ Kiên Quốc Công thì ngoại từ Tự Đức và hoàng thái hậu Từ Dụ, hắn chả cần phải sợ ai cả.
- Nếu ta nói Ưng Chân điện hạ cũng dính tới chuyện này thì sao?
Hoàng Diệu nói.
Nguyễn Cung Tông tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Ái, sau đổi thành Nguyễn Phúc Ưng Chân là vị hoàng đế thứ năm của triều đại nhà Nguyễn. Ông lên ngôi vua ngày 19 tháng 7 năm 1883 nhưng tại vị chỉ được ba ngày, ngắn nhất trong số 13 vị hoàng đế của triều Nguyễn, được vua Thành Thái truy tôn miếu hiệu là Cung Tông, thụy hiệu là Huệ Hoàng đế. Dục Đức là tên gọi khi ông còn ở Dục Đức Đường.
- Vậy thì đúng là nguy rồi.
Nếu là người thường thì hắn không nói nhưng hoàng đế tương lai của Đại Nam thì đúng là nguy hiểm. Tuy các ghi chép thời này đều chỉ ra Tự Đức không xem trong Ưng Chân lắm nhưng hắn lại là kẻ được nối ngôi là sao này là thứ không thể bàn cải. Quan trọng nhất, hắn đủ khả năng để gây sát thương với con cháu thân vương như hắn.
- Thực ra thì ngài cũng không cần lo lắng quá. Vẫn có người ủng hộ chúng ta mà.
Hoàng Diệu nói.
- Ai?
- Cổ…. cổ đông công ty của ngài.
Hoàng Diệu lên tiếng.
Ưng Lịch suýt quên mất chuyện này. Nói cho đúng thì một bộ phận tầng lớp quan viên, quý tộc và địa chủ đã bắt đầu nhận thấy việc làm ăn khá có lợi, thậm chí còn hơn cả việc thu tô tá điền. Đây chính là khởi nguồn của việc tư sản hóa. Một khi gã Lịch bắt đầu thì những người khác sẽ làm theo. Cả Đại Nam sẽ dần chuyển sang buôn bán, thúc đẩy nguồn lực cả nước phát triển. Nông dân cũng sẽ được giảm tô thuế hay thậm chí là có ruộng tư do cày cấy. Tuy giờ chưa tới mức đó nhưng đúng là đã hình thành hai bộ phận đối lập trong triều. Một bên phản đối nhưng gì Ưng Lịch làm. Một bên thì ủng hộ.
Nói gì thì hắn cũng phải nhanh chóng khởi hành trước khi trời tối. So với thời hiện đại thì việc này khá phức tạp. Cũng may là có cả đống người phụ giúp. Quan trọng nhất, người đưa tiễn không chỉ có quan viên địa phương mà còn có cả bách tính.
- Đó là ai vậy mẹ!
Một đứa trẻ hỏi.
- Đó là cậu Ưng Lịch của phủ Kiên Quốc Công cùng Hoàng Diệu đại nhân. Họ đã cứu chúng ta đó con.
Người phụ nữ trả lời.
- Kể ra thì cậu Lịch cũng cỡ chỉ hai ba tuổi mà tài năng hơn người. Sau này chắc sẽ làm nên chuyện lớn.
Một người khác nói.
Trong khi đó, mọi thứ đã sẵn sàn. Nếu đợi nữa thì trời sẽ tối. Vào thời đại này thì việc đi vào ban đêm vô cùng nguy hiểm.
- Đi thôi!
Hắn nói.
Cọng roi quất vào con ngựa. Đoàn người khởi hành.
Đồng thời, bách tính cũng nhanh chóng quỳ xuống đưa tiễn. Họ quỳ thật lòng thật dạ. Một số còn rơi nước mắt.
- Đại nhân, cậu Ưng Lịch. Chúng tôi sẽ không bao giờ quên ơn hai vị!
Từ khi nhà Nguyễn lập quốc, có lẽ đây là lần đầu tiên có một nhóm quan viên quý tộc được lòng dân chúng như lúc này. Có lẽ nguyên nhân là khi đám người Ưng Lịch tới, không một ai bị bắt lao dịch, đóng thuế cho quan trên. Không những vậy, họ còn được giúp chống dịch, dạy kỹ thuật canh tác mới, truyên tuyền bỏ đi hủ tục lạc hậu. Cuộc sống của mọi người cứ như vậy mà chuyển biến.
- Tạm biệt!
Nhìn khung cảnh này, Lịch cảm động không thôi. Đa số các truyện xuyên không thường đề xuất tới những cái đao to búa lớn. Những ai xuyên về giai đoạn này đều đề xuất bỏ bế quan tỏa cảng, trọng nông ức thương, phát triển kinh tế …. Mấy cái đó Ưng Lịch tạm thời không làm nổi, trừ khi hắn chê mình sống quá dai. Cái hắn có thể làm là cho cuộc sống của bách tính được tốt hơn. Chỉ có dân sống khá lên thì khi mở cửa mới phát triển được kinh tế. Dựa vào tình hình Đại Nam hiện tại, một khi mở cửa thì toàn bộ nên kinh tế sẽ bị tư bản phương Tây thôn tính, trở thành thị trường tiêu thụ, thuộc địa kiểu mới. Cái hắn muốn không chỉ là thoát nguy cơ mất nước mà còn đưa quốc gia phát triển. Để làm được thì hắn phải thay đổi từ từ.
- Cậu biết Tôn Thất Thuyết không?
Hoàng Diệu bỗng nhiên hỏi làm gã thanh niên trong thân xác đứa trẻ ngớ người.
Nói đùa chứ ai mà không biết Tôn Thất Thuyết. Đó chính là người đã lãnh đạo phong trào Cần Vương, quyết đánh tới cùng để bảo vệ Đại Nam. Đó là chuyện của tương lai còn Tôn Thất Thuyết hiện tại chỉ là tổng đốc ở tận Sơn Tây mà thôi.
- Sao ngài lại hỏi.
Ưng Lịch lên tiếng.
- Chẳng qua là môn khách của người này ở kinh thành có lần tới chỗ ta để hỏi thăm về ngài. Việc thành làm "công ty" gì đó thực sư quá nổi đi. Muốn người ta không chú ý cũng khó. Con nữa, lúc chúng ta chống dịch, người của hắn cũng ở đây. Không biết thực lực của kẻ này tới đâu. Trong dòng Tôn Thất, hắn là kẻ cực kỳ đáng sợ.
- Sau này chúng ta sẽ quen nhau khá nhiều đó. Đó sẽ là hiền tài của Đại Nam trong tương lai.
………………………………
Sơn Tây, phủ tổng đốc.
Về bản chất, hai dòng Tôn Thất và Nguyễn Phúc đều là hậu duệ của Chúa Nguyễn. Tuy nhiên, hậu duệ của chúa Nguyễn mà không phải con cháu Gia Long đều được chuyển sang họ Tôn Thất để phân biệt bởi vua Minh Mạng. Nói chung quy lại thì gia tộc Tôn Thất này cũng có người tốt kẻ xấu. Cũng có kẻ nhát gan như Tôn Thất Hiệp nhưng cũng có có người tài năng xuất chúng. Ví dụ điển hình nhất là Tôn Thất Thuyết, kẻ đã đánh nhau với quân Pháp tại Bắc Kỳ.
Từ khi về làm tổng đốc Sơn Tây, Thuyết đã làm cho cuộc sống người dân ở đây tốt hơn rất nhiều. Tuy không nói là giàu sang sung sướng nhưng cũng có cái ăn cái mặc. Nên nhớ là hắn không có kiến thức hiện đại như Ưng Lịch. Việc một người chỉ được đào tạo theo chuẩn Nho Giáo mà vượt ra ngoài nó để lo cho muôn dân thiên hạ chứng tỏ đây không phải người thường.
Hiện tại, kẻ này đang ngăm bài thơ do Tào Tháo sáng tác.
"Thần quy tuy thọ
Do hữu cánh thì
Đằng xà thừa vụ
Chung vi thổ hôi
Lão ký phục lịch
Chí tại thiên lý
Liệt sĩ mộ niên
Tráng tâm bất dĩ
Doanh súc chi kỳ
Bất đãn tại thiên
Dưỡng di chi phúc
Khả đắc vĩnh niên
Hạnh thậm chí tai!
Ca dĩ vịnh chí"
- Đại nhân, thơ của Tào Tháo tuy hay nhưng với bậc Nho sĩ thì không nên đọc.
Một người hầu cuối mình lên tiếng.
- Ta thấy hay thì đọc thôi.
Tôn Thất Thuyết nói. Dù vậy, hắn cảm thấy họ Tào chả làm gì sai. Liệu giữa kẻ luôn mượn cớ khôi phục nhà Hán để gây can hoa hay kẻ mươn danh thiên tử để tạo phúc cho trăm họ thì ai mới là quân tử, ai mới là tiểu nhân.
Đột nhiên, một tiếng động vang lên. Một người mặt đồ đen xuất hiện.
- Đại nhân. Đây là thông tin thu được về Nguyễn Phúc Ưng Lịch.
Gã kia đưa một sấp giấy lên cho gã Thuyết rồi dùng kinh công bay đi. Tổng đốc Sơn Tây nhanh chóng lấy nó ra để đọc.
- Chỉ mới mấy tuổi mà đã làm được điều này. Đúng là không thể tin được. Để xem ngươi ứng phó với quan viên trong triều như thế nào đây.
Tuy nói hắn ở khá xa nhưng mạng lưới tin tức của gã này không hề tệ. Nói cho đúng thì đa số các thế lực đều có mạng lưới tình báo của riêng mình. Tự Đức biết nhưng chỉ cần đám này không đe dọa tới ngai vàng thì lão cùng mặc kệ. Dù sao thì nếu ra tay thì hoàng đế Đại Nam cũng khó ngồi trên long tọa.