Chương 182: Chấn Hưng Gia Tộc

p/s: Cảm tạ các Nguyệt thần "꧁༺° Trum °༻꧂", "ᴳᵒᵈ乡тìин✟инâи✟кнấυঔ" đã ủng hộ NP!


Cuối tháng 7 âm, tức vào khoảng nửa cuối tháng 8 theo lịch Dương, đúng ngày giờ, dòng họ Đỗ làm lễ giỗ tổ.

Đông Khánh tính tổng thể thì có 8 dòng tộc lớn nhỏ, xét về nhân khẩu thì họ Đỗ là lớn nhất bất quá con cháu lại nghèo khó và ít người thành đạt nhất.

Phân tích nguyên nhân thì cũng chẳng phải chuyện gì đáng tự hào, nói thẳng ra là ít học hành, kém tư duy cho nên chỉ có thể loanh quanh ở làng, bám vào cây lúa củ khoai, đời sau nối tiếp đời trước mãi không khá lên được.

Các họ khác tuy thành viên tản mát nhưng xét về danh vọng cùng tiếng nói trong làng lại thắng họ Đỗ một bậc.

Chuyện này các cụ trưởng tộc, trưởng chi đều thấy cả nhưng cũng không biết làm cách nào để thúc đẩy dòng tộc phát triển, mãi cho tới khi chú cháu Cường nổi lên mới bắt đầu nhìn thấy được hi vọng.

Đỗ Bá Lâm, Đỗ Bá Cường vai vế cũng chẳng phải cao, thậm chí còn thuộc chi thứ bất quá vì trọng trách chấn hưng gia tộc đều đặt cả vào hai chú cháu cho nên mấy năm gần đây địa vị cũng được nâng lên. Trong các cuộc họp họ, hai người đều được tham dự trên tư cách thành viên lãnh đạo dòng tộc, ngồi chiếu đầu và chỉ thấp hơn vị trí của trưởng tộc.

Ở Việt Nam, đặc biệt là vùng nông thôn phía Bắc, tính gắn kết dòng họ rất mạnh. Bất kể người ta làm gì, ở đâu, mỗi khi dòng tộc phát sinh chuyện gì đều phải có nghĩa vụ góp công, góp sức.

Thứ văn hóa truyền thống này đã ăn sâu vào nếp nghĩ, tư duy của mỗi người, biểu đạt cho tư tưởng tốt đẹp "Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc, nó tự nhiên đi sâu vào tâm linh con người mà không cần phải bắt buộc hay thúc ép.

Chú cháu Cường cũng không ngoại lệ, mặc dù tuổi đời hai người còn khá trẻ bất quá vì tự thân đã có được thành tựu cho nên cũng không thể trốn tránh trách nhiệm, mỗi khi trưởng tộc yêu cầu họp hành thì đều phải sắp xếp thời gian tham gia đầy đủ.

Giống như hôm nay, từ 8h sáng, hai người đã mặc lễ phục quy củ tới từ đường để thảo luận về kế hoạch tổ chức đại lễ trong năm.

Trưởng tộc Đỗ Bá Vinh tuổi tầm bảy lăm nhưng sức khỏe vẫn còn tương đối tốt, giọng nói âm vang hữu lực.

Sau khi phổ biến yêu cầu cùng phân công nhiệm vụ cụ thể cho người các chi, để cho những người không thật quan trọng lui cả ra, Đỗ Bá Vinh mới trầm giọng:

"Công tác lễ nghi căn bản là quen thuộc, năm nay cũng như năm trước không có thay đổi gì nhiều cho nên tôi tin dòng họ ta vẫn sẽ làm tốt. Duy có một vấn đề trọng yếu khác, hôm nay tôi mới xin phép các cụ, các cháu ngồi đây được đem ra thảo luận"

Hơi dừng lại một nhịp để mọi người tập trung về mình, Đỗ Bá Vinh mới tiếp tục:

"Chuyện này có liên quan tới vấn đề mộ phần của dòng tộc. Khoảng sáu năm trước, hẳn nhiều người trong số chúng ta còn nhớ họ ta có tiến hành tu sửa từ đường một lần, thời điểm đó tôi có mời một ông thầy phong thủy từ Hà Tây về đây trợ giúp. Khi tôi đưa ông ấy ra thăm mộ tổ, thầy có nói mộ tổ họ ta nằm ở vùng trũng, thuộc về bí huyệt cho nên con cháu không khá được. Nghe theo lời ông ấy, tôi đã huy động anh em họ mạc phát quang bờ bụi, khai thông mương rãnh, bồi đắp nền đất xung quanh cải tạo lại địa thế.

Nói ra chuyện này, không phải tôi muốn ám chỉ cái gì có điều các cụ, các cháu đều thấy cả, họ ta mấy năm nay quả thật là có khởi sắc, vấn đề tâm linh này không tin không được"

Các cụ cao niên ngồi nghe Đỗ Bá Vinh nói xong thì liền quay sang thảo luận, sự việc xảy ra đúng là như lời vị trưởng tộc nói. Sáu năm trước nhà họ Đỗ có gom góp tiền tu sửa từ đường đã xuống cấp, ở thời điểm đó chính xác có mời tới một thầy phong thủy.

Không khí ồn ào mất một lúc, đợi cho âm thanh lắng xuống, Đỗ Bá Vinh lại lên tiếng:

"Vị thầy phong thủy kia nói mộ tổ nằm ở bí huyệt nhưng cũng là phúc huyệt, chẳng qua là bị yếm thế ngăn trở cho nên mới bế tắc không phát ra được. Tôi có hỏi về biện pháp khắc phục thì ông ta nói chúng ta phải dùng đá xanh mà xây dựng lăng tẩm, bố trí địa thế dẫn phát ra long mạch. Tôi nghe thấy rất hay chỉ là lúc đó, con cháu họ ta nghèo quá, cơm còn chẳng đủ ăn nói gì tới mấy chuyện này cho nên không dám mang ra nói, chỉ có thể lấy cớ tôn tạo mộ phần để con cháu các chi góp công sửa sang một chút"

Đỗ Bá Vinh nói tới đây thì cơ bản ai cũng hiểu được câu chuyện rồi, đơn giản là vị trưởng tộc này muốn đại tu bổ lại mộ phần, biến khu đất trũng thấp kia thành một khu lăng mộ hoành tráng.

Cường ngồi im lắng nghe nãy giờ, hắn không rõ chú út có tin tưởng vào những vấn đề tâm linh như thế này hay không bất quá bản thân hắn trước này làm người rất chú trọng tính thực tế.

Cường sẵn sàng tham gia vào những việc thờ tự của dòng họ nhưng điều đó không hoàn toàn đồng nghĩa với chuyện hắn ký thác cái gì vào đó, đơn giản đó là những tập tục, những sợi dây liên kết thân thuộc giữa người với người mà không ai có thể tách ra.

Lúc này, đã biết rồi mục đích của trưởng tộc, hắn mới giơ tay lên nói:

"Xin phép các cụ cho cháu có ý kiến. Nếu việc xây dựng lăng tẩm đã là quan trọng với họ ta, vậy vẫn nên tiến hành càng nhanh càng tốt mới phải đúng không ạ?"

Đỗ Bá Vinh dài dòng như vậy thực ra chính là chỉ đợi nghe thấy lời này, ông ta dĩ nhiên không bỏ qua cơ hội liền nhanh chóng gật đầu:

"Cháu Cường nói cũng là ý tôi muốn nói, chỉ là chi phí cho việc xây dựng một công trình như thế là không nhỏ. Hôm nay tôi nêu ra đây là muốn xin ý kiến rộng rãi của trưởng các chi cùng các cháu"

"Bác Vinh có thể nói rõ chi phí là bao nhiêu được không?"

Nghe phía dưới có một vị trưởng chi lên tiếng hỏi, Đỗ Bá Vinh cân nhắc một chút rồi nói:

"Cái này tôi cũng đã tìm hiểu qua, ở làng Đông Khê cũng có một họ mới xây lăng bằng đá, chi phí nghe nói tới năm trăm triệu"

"Năm trăm triệu?"

Con số này vừa ra, trừ chú cháu Cường thì tất cả mọi người ngồi đây lập tức bị dọa sợ

Đừng nhìn kinh tế Đông Khánh gần đây phát triển, thu nhập cùng đời sống được nâng lên đáng kể thế nhưng năm trăm triệu vẫn là một con số trên trời.

Nên nhớ lương tháng công nhân nhà máy nhựa hiện cũng chỉ có bốn, năm trăm nghìn, dòng họ có thể gom góp trăm triệu xây lăng đã là quá sức chứ nói gì tới chuyện gấp lên năm lần.

Đỗ Bá Vinh đưa ra con số thực ra cũng là đã có tính toán, ông ta vốn không trông đợi nhiều vào những người khác trong họ, đích nhắm của ông ta là chú cháu Cường.

Mặc dù bản thân không rõ ràng lắm tài sản của hai người rốt cục là có bao nhiêu nhưng sự giàu có bày ra trước mắt là ai cũng có thể thấy.

Chẳng nói đâu xa, ngay như nhà máy nhựa đã nuôi tới 500 công nhân, xe cộ ngày ngày ra vào nhập hàng ùn ùn vậy thì số tiền 500 triệu cũng không phải là thứ gì áp lực mới phải.

Đỗ Bá Vinh chính là hi vọng ở chỗ này, hơn nữa theo ông ta nghĩ chú cháu Cường sở dĩ có thể phất lên thì cũng là nhờ phúc của họ tộc, cũng nên biết cách hồi báo để tiếp tục duy trì lộc âm mới đúng.

Cường hiển nhiên đoán được dụng tâm của vị trưởng tộc. Năm trăm triệu nói lớn không lớn, nói nhỏ không nhỏ nhưng vấn đề là bỏ vào việc này bây giờ liệu có thật cần thiết.

Cân nhắc một hồi, thấy bản thân không quá chắc chắn để quyết định vấn đề tâm linh nhạy cảm, Cường quay sang chú út hỏi nhỏ:

"Chú nghĩ thế nào?"

"Uhm… chú thấy chúng ta có thể làm công đức chuyện này"

Khác với Cường, Đỗ Bá Lâm sống có phần cảm tính nhiều hơn. Hắn chẳng mất nhiều thời gian để đưa ra câu trả lời.

Sự nghiệp bây giờ của bản thân có thể nói là tương đối thành công, quay lại tri ân dòng tộc cũng là nghĩa cử cần thiết. Theo ý Đỗ Bá Lâm, chưa nói tới việc này có phát huy tác dụng vô hình nào không, chỉ cần lăng mộ có thể được dựng lên đã là một chuyện vô cùng danh giá khiến người làng ngưỡng vọng, từ đó sẽ không ai còn dám nói họ Đỗ là dòng họ thấp kém trong làng như trước kia nữa.

Cường thấy chú út đã quyết, cũng không lên tiếng phản đối cái gì nhưng trong lòng thì lại thầm tính toán xem nên dùng tiền thế nào cho thật hiệu quả.

Cường biết một dòng tộc chắc chắn không thể chỉ dựa vào xây lăng mà khá lên được, sự thành đạt cùng giàu có không bao giờ đến một cách đơn giản như thế, nó cần tới sự nỗ lực cùng phấn đấu không mệt mỏi của mỗi người.

Hôm nay chú út hắn đồng ý bỏ tiền ra, cứ cho rằng xây được mộ phần hoành tráng đi nhưng con cháu vẫn không dám nghĩ, dám làm, quanh năm bằng lòng với sào ruộng, luống rau thì tới đời nào mới khá cho nổi? Cách làm như thế quả thật không quá tin cậy.

Ngồi tại chỗ trầm ngâm một hồi, Cường mới níu tay Đỗ Bá Lâm nói:

"Cháu có ý này, chú ra ngoài nghe thử xem sao!"

****************************

Đỗ Bá Lâm lấy cớ đi vệ sinh bước ra trước đợi Cường tại một góc sân nhà thờ.

Cũng không để hắn đợi lâu, Cường cũng liền xuất hiện. Vừa thấy Cường, Đỗ Bá Lâm liền hỏi:

"Cháu muốn nói gì?"

Cường đảo mắt một chút, thấy không có ai mới đáp thẳng vào vấn đề:

"Nếu để phát triển gia tộc, chú cháu ta bỏ tiền ra không tiếc nhưng là chi vào những hạng mục không chắc chắn thu được lợi ích như thế chú thấy có ổn không?"

Đỗ Bá Lâm nghe xong, đưa tay vỗ vai Cường cười nói:

"Vẫn băn khoăn việc này à? Chú thà tin nó có lợi vẫn hơn là không. Xưa nay, các cụ đều rất quan trọng tới chuyện mộ phần"

Cường lắc đầu:

"Cháu không phản đối chuyện xây lăng nhưng theo cháu đấy không phải là cách giải quyết thấu đáo vấn đề của dòng họ ta hiện tại. Tiền này nên ưu tiên cho việc khác, đợi khi con cháu khá lên rồi xây lăng cũng không muộn, lúc đó có khi còn làm hoành tráng hơn được nữa ấy chứ"

"Vậy ý cháu thế nào?", Đỗ Bá Lâm hỏi lại.

Cường sắp xếp một số từ ngữ, sau đó đáp:

"Cháu thấy thay vì công đức tiền xây lăng, chú hãy đề nghị lập ra một cái quỹ gọi là quỹ khởi nghiệp dòng tộc. Quỹ này sẽ dùng cho hai mục đích, một là cấp vốn để thực hiện các phương án đầu tư kinh doanh thương mại, hai là tài trợ 100% chi phí học tập và sinh hoạt cho các cháu đỗ đạt các trường đại học lớn trong nước"

Hơi dừng lại một nhịp để Đỗ Bá Lâm nắm được ý tưởng của mình, Cường tiếp tục nói:

"Làm như thế sẽ khuyến khích được mọi thành viên trong dòng họ phải vận động, phải phấn đấu. Bất kể là ai chỉ cần có chí hướng làm ăn, tư cách không có vấn đề thì đều có thể tìm tới để vay vốn, tất nhiên không có gì đảm bảo họ có thể thành công nhưng nếu trong mười người chỉ cần hai, ba người làm được vậy thì từ từ dòng tộc cũng sẽ ngày một mạnh lên trên tổng thể"

Đỗ Bá Lâm cẩn thận lắng nghe lời Cường xong, mặt hơi đăm chiêu:

"Ý tưởng của cháu rất được nhưng quỹ khởi nghiệp chỉ có 500 triệu, sao đáp ứng được đây? Người họ ta quá đông, lỡ như ai cũng muốn vay thì sao mà đủ? Cũng không thể chia ra mỗi người mấy trăm nghìn để khởi nghiệp được"

Cường biết chú út sẽ hỏi vấn đề này cho nên đáp:

"Giai đoạn đầu tất nhiên không thể cho vay ồ ạt, chúng ta cần phải bồi dưỡng ra một nhóm người có năng lực trước. Điều này có nghĩa 500 triệu sẽ được giải ngân có chọn lọc, chỉ những cá nhân và phương án tiềm năng mới vay được vốn.

Số tiền vay này chúng ta sẽ không thu lãi mà nhận lại bằng cổ phần, lợi nhuận từ kinh doanh thu về sẽ dùng làm nguồn bổ sung tiếp theo cho quỹ. Cứ làm như thế, từ 500 triệu rất nhanh sẽ thành 1 tỷ, 2 tỷ… quỹ sẽ ngày một lớn, các cá nhân thành công sẽ quay lại đóng góp tài chính cũng như tham gia vào quản trị quỹ, tiếp sức chú cháu ta thúc đẩy phát triển dòng họ đi lên. Cháu thấy làm vậy mới bền vững và có tính thiết thực"

Đỗ Bá Lâm nghe Cường giải thích một hồi, kinh ngạc không nói nên lời, hắn thật không ngờ chỉ trong quãng thời gian ngắn ngủi cháu mình lại có thể vạch ra cả một kế hoạch dài hơi có ý nghĩa lớn lao như thế với cả họ Đỗ.

Cường thấy chú út cứ trơ ra nhìn mình, khó hiểu hỏi:

"Sao rồi? Chú thấy có điểm nào không ổn sao?"

Đỗ Bá Lâm nào có thấy chỗ nào không ổn, tư duy của Cường vốn vượt xa hắn mấy ngàn dặm thì sao hắn còn có thể có ý kiến khác. Khẽ thở ra một hơi, hắn hướng Cường nói:

"Họ Đỗ này có ngày bay được lên cao, chắc chắn đều là vì những lời này hôm nay của cháu"