Chương 47: Luyện kim

Khi đến xem cái lò luyện sắt ở kinh thành hắn thấy đây là lò kiểu cổ, tên gọi là lò nở xỉ. Lò này là một hốc rỗng hay một kiểu ống khói, tường được đắp bằng đất sét chịu lửa. Phía dưới có một cửa xuất liệu và một bễ thổi gió vào. Nhập liệu từ phía trên xuống gồm quặng sắt trộn với than gỗ... Hỗn hợp này sẽ chỉ đưa nhiệt độ lên cao nhất khoảng 10000C thấp hơn nhiều so với nhiệt độ nóng chảy của sắt (15000C). Chính vì vậy hiệu suất rất thấp, nung nứt cả lò mới thu được một chất lỏng gồm sắt và xỉ đóng rắn thành cục dạng xốp tại đáy lò. Cái này đem đi làm cưa thì đúng là 3 cái cưa mới được cây gỗ là đúng.

Vì chẳng có hiểu biết gì nên hắn không định cải tiến cái lò, cái hắn định cải tiến là hai thành phần còn lại của việc luyện sắt, chính là bí quyết bỏ thêm đá vôi vào quặng và dùng than cốc. Nguyên nhân bỏ đá vôi thầy giáo có nói nhưng hắn quên mất rồi còn than cốc thì vẫn nhớ. Quá trình luyện cốc đã làm than đá hoàn toàn trở thành hidrôcarbon. Độ xốp làm cho nó có diện tích bề mặt lớn, làm cho nó cháy nhanh hơn, tạo nhiệt cao hơn, vượt qua nhiệt độ nung chảy của sắt. Cũng may Bách còn nhớ cách luyện cốc do tìm hiểu về vụ công ty Fomosa xả thải gây ô nhiễm môi trường.

Muốn có than cốc người ta nung than đá ở nhiệt độ khoảng 6000C trong điều kiện yếm khí. Sau khi nung người ta đưa than ra khỏi lò làm nguội các viên than bằng hai cách: tưới nước hoặc sử dụng nitrogen hóa lỏng. Cách làm nguội than cốc bằng tưới nước đã bị cấm do nước thải thải ra từ quy trình này có nhiều chất cực độc như phenol, xyanua … Tuy nhiên thời này làm gì có nitrogen hóa lỏng cho hắn dùng. Hắn đành làm bọn đại gian đại ác Fomosa đời nay, luyện than cốc bằng nước xả thải độc hại vậy.

Nguyên liệu hắn cần chuẩn bị mất hai ngày. Nghe hắn nói luyện được 50 cân sắt mà chỉ cần 100 cân quặng làm Công bộ hết cả hồn. Công bộ thị lang Trương Xán lại tự thân xuất mã, đến xem hắn luyện sắt như thế nào. Hắn đã kiếm bọn thợ giỏi, xây một cái lò luyện cốc, lò này phải xây âm dưới mặt đất để đảm bảo yếm khí, ở Anh khi luyện cốc đơn giản chỉ cần xếp đống than lên rồi đốt, lớp bên ngoài bị đốt cháy, để lại phần bên trong ở trạng thái cacbon hóa sẽ được than cốc. Nhưng hắn không muốn thế, phải làm lò đàng hoàng để tăng hiệu suất, nếu cứ luyện cốc bừa bãi sẽ rất ô nhiễm, công nhân sau này sẽ bị bệnh phổi nghiêm trọng.

Luyện cốc đơn giản không khó lắm, hắn làm hai lần là đã thành công, sản phẩm than cốc ra lò màu xám, cứng và xốp, hắn xối nước lạnh ngay để làm nguội, không quên dặn mọi người về sự độc hại của nước thải này. Có than cốc rồi hắn mang hong khô, hôm sau sẽ luyện sắt. Trương Xán ở bên cạnh, quan sát, ghi ghi chép chép, căn vặn đủ điều tại sao phải đốt than đá như vậy. Hắn cũng lười giải thích, chỉ nói giống như phép đốt củi lấy than, sẽ thu được lợi ích khi luyện sắt.

Sáng hôm sau, Trương Xán đến từ sớm, không ngờ Trần Quang Khải cũng đến. Thấy hắn bận rộn xếp nguyên liệu vào lò, cứ một lớp quặng lại một lớp than cốc và đá vôi. Cứ như vậy xếp hết đến đỉnh lò thì bắt đầu đốt. Thời gian cứ thế trôi qua, hai công nhân ra sức kéo bễ từ hai bên cửa lò. Độ cỡ một khắc thì xỉ từ miệng lò trào ra, được công nhân gạn khỏi cửa lò, khí thải khó chịu thoát khỏi miệng lò ngày càng nồng nặc. Nung cỡ nửa canh giờ thì hắn lệnh dừng lại, phần xỉ phía trên đã được công nhân gạn bỏ hết. Đáy lò còn lại một kim loại màu xám đen. Các công nhân đang tròn mắt nhìn nhau. Bọn họ là làm nghề này bao năm nên sao không rõ. Cái lò này mọi khi nung ra được hỗn hợp dạng xốp tại đáy lò. Cần đem rèn nhiều lần lắm mới ra được sắt (gang) sau đó lại gia công tiếp mới thành sắt rèn. Quá trình này tốn công vô cùng, vừa nung vừa đập. Cần ba công nhân cả ngày chỉ kéo bễ và rèn mới được chục cân sắt. Nay cái này vừa mới ra lò, bọn họ nhìn là biết đây đã là sắt rồi, mà còn là sắt chất lượng cao, đi làm thành lưỡi cày, cuốc xẻng không thành vấn đề, chỉ có muốn làm binh khí, mới cần rèn tiếp để tạo sắt rèn thôi. Ôi mẹ ơi! Sao lại có cách làm kỳ diệu đến thế.

Bách thấy thành quả, ngồi bệt xuống ghế. "CMN! Tổ tiên phù hộ, vớ vẩn như hắn mà cũng luyện được gang rồi". Suốt cả canh giờ đồng hồ, hắn căng thẳng đi đi lại lại, lo lắng nhìn cái lò. Có kết quả mới thở phào nhẹ nhõm. Lúc này bọn công nhân, Trần Quang Khải và Trương Xán không để ý đến Bách, đang túm tụm lại cái lò thảo luận. Bọn công nhân hận không thể lấy ngay gang từ lò kia ra kiểm tra chất lượng. Quang Khải loanh quanh một hồi, quay lại ghế ngồi, mặt lấm tấm mồ hôi. Hưng phấn nói:

- Trời giúp Đại Việt ta rồi! Từ trăm cân quặng, luyện được 50 cân sắt. Lại là sắt tốt nữa.
Nói đoạn ngửa mặt cười to. Bách thầm mắng "Đồ nhà quê, cái đấy mà cũng gọi là sắt". Ông đây sẽ tìm cách luyện được thép chất lượng cao cho ngươi xem. Đoạn lấy con dao của hắn ra, đưa cho Trần Quang Khải:

- Ngài mừng cái gì, xem đây, đây mới gọi là sắt tốt. Cái thứ kia còn cần cải tiến nhiều lắm.

Trần Quang Khải nhận con dao, quan sát chất thép, thấy nó sáng bóng, ánh lên màu bạc lãnh huyết. Lại cầm con dao, bật người một cái, vung tay về phía cành cây phía trước. Một cành cây lập tức rời cành rơi xuống. Bách kinh ngạc:

- Không ngờ lại là cao thủ! Thời này võ công ai cũng giỏi hơn ta. Không được! phải rèn luyện.

Trần Quang Khải rạng rỡ khen:

- Đao tốt, chưa bao giờ thấy thanh đao tốt thế này. Thứ này ở đâu mà có.

- Ta là đệ tử thần tiên, thứ này sư phụ ta đầy. Khi xưa ta tiện tay mang đi vì nó nhỏ gọn thôi.

- Đáng tiếc, giá mà người mang đi một thanh kiếm thì tốt biết mấy?

- Uổng cho ngươi nghĩ ra. Trả đây cho ta.

Quang Khải tiếc nước đem trả, định nói gì lại thôi. Bách bắt được ý này "Á à! tên nhãi này yêu thích thanh truỷ thủ của ta, có dịp sẽ lừa ngươi một món lớn"

Lúc này đã qua một lúc, hắn thấy bọn công nhân lấy gang ra khỏi lò, định đem đi nung rèn sắt. Hắn lại gần ngăn lại:

- Các ngươi định làm gì?

- Thưa Minh Tự, chúng tôi định thử chất sắt này và lấy một ít làm lưỡi cày, còn lại định rèn một thanh kiếm.

- Các ngươi chia ra, làm đủ một cái lưỡi cày để thử thôi, số còn lại rèn cho ta một lưỡi cưa và còn lại rèn kiếm thì tuỳ các ngươi. Nhưng ta có một số góp ý.

- Minh Tự cứ chỉ bảo.

- Vẫn rèn như các ngươi thường làm, chỉ là có một số bước thay đổi. Có ba điểm: Thứ nhất, khi rèn các ngươi chuyển sang dùng than cốc vừa luyện được thay cho than củi. Thứ hai là thiết kế của kiếm, chúng ta làm nó cong đi chứ không làm thẳng, thứ này gọi là gươm. Thứ ba, khi tôi lưỡi gươm và lưỡi cưa thì dùng dầu chứ đừng dùng nước lạnh. Không vấn đề gì chứ?

- Không vấn đề gì. Chúng tôi sẽ làm theo lời Minh Tự.

- Vậy được, ta về đây, mai sẽ đến kiểm tra.

Trần Quang Khải thấy hắn bỏ đi như thế không khỏi vô trách nhiệm hỏi:

- Ngươi cứ thế bỏ đi?

- Đại Vương à, những thứ không ai có thể làm thì ta mới nhúng tay vào làm. Thứ có thể để người khác làm, ta tuyệt đối không nhúng tay mà chỉ gợi ý họ làm. Đấy ngài có biết gọi là gì không?

- Là gì?

- Tôn trọng nghề nghiệp.

Nói đoạn cắp đít về Đinh gia.