Chương 51: Đổi tiền (2)
Căn phòng khá rộng, khoảng 70 mét vuông chỉ có năm cái bàn đặt thành một hàng ngang, lúc này đều đã có người ngồi.
Trên tường phía sau 5 cái bàn có treo một tấm biển trên viết "luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu." Bằng loại chữ quốc ngữ mới khá là bắt mắt, ngoài ra chả có thứ gì khác đáng nhắc tới.
Nhìn chật ních đám người, Lê Văn Bảo đối với binh lính canh gác dặn dò một chút, để bọn hắn đi duy trì trật tự.
Bị chuyện lúc trước kinh sợ đám người, rất nhanh sẽ lập đội hình, chờ đợi đến lượt mình tiến hành đổi tiền.
Mấy tên lính đem mấy cái rương gỗ nhấc tới, Lê Văn Bảo đem từng cái rương tất cả đều mở ra, nhất thời từng sấp tiền giấy lập tức liền hấp dẫn lấy ánh mắt của mọi người.
"Đây chính là tiền giấy, sau này triều đình sẽ sử dụng loại tiền này để thay thế tiền đồng, các khoản thuế từ giờ nếu nộp bằng tiền đồng sẽ lấy nặng hơn, còn nếu nộp bằng tiền giấy sẽ lấy ít hơn." Lê Văn Bảo cao giọng nói.
Lê Văn Bảo nói xong đoàn người nhất thời vang lên thanh âm bàn tán ồn ào.
"Đại nhân đây chính là tiền mới sao, sao lại làm bằng giấy, chả nhẽ bắt chúng tôi đổi tiền kim loại lấy mấy tờ giấy này sao?" Trong đám người có người hỏi.
"Đúng thế, từ bây giờ triều đình sẽ dùng loại tiền này để tiêu dùng trong nước, việc phát bổng lộc cho các quan lại cũng dùng loại tiền này, các người yên tâm, loại tiền này được triều đình đảm bảo chắc chắn có thể tiêu dùng mua hàng hoá giống như tiền đồng trước kia. Hơn nữa loại tiền này cũng có rất nhiều tiện lợi, như nhe hơn cũng dễ mang theo người hơn tiền đồng." Lê Văn Bảo nói.
Nghe thấy loại tiền mới này được triều đình bảo hộ, hơn nữa các quan lại đương triều cũng nhận bổng lộc bằng tiền giấy, rất nhiều người bắt đầu yên tâm.
Rất nhanh dưới sự du thuyết của Lê Văn Bảo, tất cả mọi người đều gật đầu tán thành việc sử dụng loại tiền giấy này.
Nhìn thấy tình hình có vẻ diễn ra khá suôn sẻ, xem ra việc này mở đầu cũng không tệ lắm, Lê Văn Bảo không khỏi thở phào nhẹ nhõm.
Để đám người yên tĩnh lại sau, Lê Văn Bảo nói rằng: "Hiện tại bắt đầu đổi tiền đồng, bao quát tất cả mọi ở bên trong phòng, xếp thành năm hàng, mỗi người đến một bàn để đăng kí với nhân viên số tiền muốn đổi, sau đó sẽ có người dẫn các ngươi đi ra phía sau ngân hàng tiến hành kiểm kê số tiền đồng."
Lê Văn Bảo sau khi nói xong, ra hiệu các nhân viên ngồi ở năm chiếc bàn bắt đầu đăng ký tên từng người số lượng tiền đồng muốn đổi.
Lê Văn Bảo không tiến hành đổi tiền ngay trong phòng, bởi vì nơi này quá trật không đủ chỗ để đám người mang một đống rương tiền đồng vào, vì thế hắn quyết định trong phòng chỉ làm thủ tục đăng ký, còn tiền sẽ được giao và nhận phía sau ngân hàng, do nhân viên có chuyên môn tiến hành kiểm kê kĩ lưỡng.
Tiến độ đổi tiền rất nhanh, mọi người tương đối có trật tự tổ chức, tuy nhiên do lượng người cùng lượng tiền khá nhiều, mãi tới tối cũng chưa tiến hành đổi xong, Lê Văn Bảo đành hẹn những người còn lại mai tới đổi tiếp.
Tiến hành kiểm kê ngày đầu lượng tiền đổi được tại kinh thành Thăng Long là 1,5 triệu đồng tiền, một số lượng khá lớn.
Đống tiền được chất thành một toà núi nhỏ, rồi nhanh tróng được binh sĩ vận chuyển tới quốc khố tiến hành cất giữ.
Ngày đầu tiên thử nghiệm việc đổi tiền đồng lấy tiền giấy, có thể nói là đạt được kết quả rất tốt, các phú hộ và nhân dân cũng không có quá mức kịch liệt phản đối, chỉ là có vài người lo lắng nếu dùng tiền giấy cất giữ sẽ rất dễ rách nát, những người này này tìm tới Lê Văn Bảo sau, được hắn bảo đảm, sau này nếu tiền giấy bị rách nát ở mức độ nhất định, có thể mang tới ngân hàng tiến hành đổi đồng tiền mới mà chỉ chịu lỗ chút ít, những người này mới triệt để an tâm xuống.
Hai ngày quan sát tỉ mỉ tình hình, Long Cán cảm thấy mọi người trên căn bản đều thích ứng với việc sử dụng loại tiền mới, an tâm sau, Long Cán đem chế độ tín dụng, gửi tiền tiết kiệm giao cho Lê Văn Bảo ban bố đi ra.
Chế độ gửi tiền tiết kiệm ngay lập tức nhận được sự hưởng ứng nhiệt liệt của dân chúng, đặc biệt là những kẻ có tiền nhưng chả biết làm gì với số tiền trong tay.
Dù sao nếu không dùng tới mà giữ lượng tiền lớn trong nhà cũng sợ sẽ bị trộm hoặc bị lửa thiêu đốt tất cả, nên nhớ loại tiền giấy này rất dễ bắt lửa, chỉ một mồi lửa nhỏ thôi là toàn bộ sẽ về tro bụi.
Chế độ gửi tiền tiết kiệm ra đời đã đáp ứng đúng nhu cầu giữ tiền của nhiều người, gãi đúng chỗ ngứa của giới bá hộ lắm tiền nhiều của.
Trước cửa ngân hàng Đại Việt lúc này đứng một đám người, trong đó một ông lão cầm trong tay xấp tiền giấy, có chút do dự không biết làm sao, cuối cùng ông lão đánh bạo, đi vào ngân hàng đứng ở đối diện người nhân viên ngân hàng, ánh mắt của mọi người xung quanh đều tập trung vào trên người ông ta.
"Tiền này có thể gửi tiết kiệm sao?" Ông lão nhìn người nhân viên phụ trách ở bàn đó hỏi.
"Đương nhiên có thể, quy định đặt ra, nào có không được, lão muốn gửi bao lâu?." Người nhân viên hỏi.
Ông lão vò đầu, nghĩ đến hôm qua một người hàng xóm đã nói, nếu gửi 1000 đồng tiền thời hạn 2 tháng thì mỗi tháng có thể nhận được 5 đồng, bởi vậy đối với người nhân viên nói rằng.
"Gửi 1000 đồng thời hạn 2 tháng sau lấy lại, thì có thể nhận được 1010 đồng sao?"
"Đúng thế, nhưng lão phải gửi đúng 2 tháng không thiếu một ngày, nếu không sẽ không nhận được dù chỉ một đồng tiền lãi." Người nhân viên giải thích thêm.
"Không làm gì, cũng được hưởng tiền lãi sao?" Ông lão để chắc chắn hỏi thêm lần nữa.
"Đúng thế, nếu như lão gửi tiền kì hạn 6 tháng rút thì tiền lãi mỗi tháng sẽ là 10 đồng, còn từ 7 tháng trở lên mỗi tháng tiền lãi sẽ là 11 đồng cho 1000 đồng tiền gửi, lão có thể cần suy nghĩ kĩ." Người nhân viên nói thêm.
Ông lão trầm ngâm suy nghĩ, bẻ ngón tay tính toán một chút, nếu giữ tiền trong nhà thì cũng chả thể sinh lợi thêm, còn nếu đem gửi tiết kiệm một năm thì mỗi tháng với mười nghìn đồng lão có thể nhận 110 đồng mỗi tháng, liền tiền nhiều như vậy mà chả mất công sức, dại gì mà không gửi, nhìn nhân viên ngân hàng nói: "Vậy tôi có mười nghìn đồng tất cả đều gửi ngân hàng được chứ?"
"Được, tất nhiên là được, lão muốn gửi thời hạn bao lâu?"
"Tôi muốn gửi một năm" suy nghĩ một lúc ông lão quyết định nói.
"Tốt, lão ngồi đây chờ tôi một lát, tôi sẽ làm thủ tục gửi tiền cho lão."
Khi mọi người thấy ông lão cầm một tờ giấy xác nhận đi ra thì, vội vã vây quanh, không ngừng mà hỏi dò tình huống bên trong, nghe được thật sự có thể gửi tiền trong đó rồi mỗi tháng nhận tiền lãi thời điểm, đoàn người nhất thời hưng phấn lên, chen chúc hướng bên trong trong chen tới, nếu không có mấy tên lính duy trì trật tự, chỉ sợ cảnh cửa cũng có thể bị những người điên cuồng này cho làm hỏng.
Trong hoàng cung lúc này, Long Cán đang ngồi nói chuyện với mấy vị đại thần cũng nhận được tin báo về tình hình hoạt động của ngân hàng Đại Việt.
"Xem ra, phương pháp huy động vốn này rất được nhân dân ủng hộ." Long Cán cười nói.
"Cách này của bệ hạ quả là diệu kế, xem ra tình trạng thiếu hụt ngân sách rất nhanh đã có thể giải quyết được rồi." Nguyễn Văn Kỷ khâm phục nói.
Trong lúc Long Cán đang bàn bạc với các đại thần về kế hoạch xây dựng các công trình sau khi có tiền, phía ngoài một thị vệ chạy vào bẩm có Trần Hưu nói có việc quan trọng muốn cầu kiến.
"Cho hắn vào" Long Cán phân phó tên thị vệ nói.
Một lúc sau Trần Hưu được triệu vào phòng.
Theo Trần Hưu tiến vào, mọi người trong phòng đều yên tĩnh lại, khu mật sứ có chuyện gấp cần báo cho nhà vua, chắc chắn là chuyện lớn, các đại thần cũng tò mò xem, đến cùng có việc gì sảy ra.
Trần Hưu bước vào nhìn quét mọi người một chút, thấy Long Cán gật đầu liền trầm giọng nói: "Bẩm! Phía Nam có chuyện lớn sảy ra."
Nhìn vẻ mặt trầm trọng của Trần Hưu, lại thêm tin tức từ phía Nam, Long Cán giật thót mình thầm nghĩ "chả nhẽ quân Chiêm Thành đã tấn công chúng ta, sớm như vậy sao."
"Là chuyện Chiêm Thành sao?" Trịnh Siêu ngồi bên cạnh khi nghe thấy tin từ phương Nam không nhịn được hỏi.
Trần Hưu từ lúc vào phòng thì có nhìn qua đám đại thần một chút, song thì chả nói gì thêm, một mực cung kính cúi đầu về phía Long Cán, ngay cả lúc này binh bộ thượng thư Trịnh Siêu hỏi hắn cũng một mực im lặng không trả lời.
Thấy mình bị bỏ lơ, Trịnh Siêu giận lắm đang định phát tác thì Long Cán bèn ngăn hắn lại, quay sang Trần Hưu nói.
"Xem ra quân Chiên Thành đến nhanh hơn ta tưởng, tình hình chiến sự phía đó thế nào?"
"Quân Chiêm không phải tấn công chúng ta, vài ngày trước nội gián chúng ta bên đó báo lại, quân Chiêm đang tấn công Chân Lạp và đã chiến thắng, có lẽ Angkor bây giờ đã bị người Chiêm chiếm mất rồi." Trần Hưu đáp.
Lời vừa nói ra, không riêng Long Cán mà quần thần cũng nhất thời ồ lên, Trịnh Siêu đứng lên nói: "Bệ hạ, việc này thật quá tốt rồi quân ta vừa mới cải cách thay đổi, thật sự chưa sẵn sàng cho chiến tranh với Chiêm"
"Phải đó, Chiêm Thành và Chân Lạp đánh nhau chúng ta sẽ không lo quân Chiêm tiến công nữa, Đại Việt ta sẽ chánh được họa binh đao để tập chung phát triển." Tô Hiến Thành nói, các đại thần còn lại cũng gật đầu tỏ vẻ đồng ý.
Nếu hai nước Chiêm Thành và Chân Lạp sảy ra chiến tranh thật sự là quá tốt rồi, Long Cán mong còn không được, nhưng để chắc chắn hơn hắn vẫn muốn xác định tin đó có là thật hỏi "Tin này đáng tin chứ? Liệu có khi nào địch tung tin giả để lừa ta mất cảnh giác không?"
"Thưa bệ hạ thần lấy đầu mình ra đảm bảo tin này hoàn toàn là sự thật, lúc này bên Chiêm chuyện đó đã không còn là bí mật nữa, chỉ là nội gián của chúng ta báo tin này quá chậm mà thôi, giờ có lẽ cuộc chiến đã kết thúc rồi." Trần Hưu nói tới đây thì thật không dám nhìn mặt Long Cán nữa, hiệu suất làm việc của đám nội gián quả thật chả ra làm sao.
Long Cán cũng biết, năng lực của bộ phận mật thám thật không tốt lắm cũng chả lấy gì làm tức giận, gật đầu một cái nói: "Rất tốt, cứ để cho bọn họ đánh nhau chúng ta tạm thời không can dự vào. Chư vị, nguy cơ chiến tranh kết thúc, bắt đầu từ hôm nay, Đại Việt tiến vào trạng thái hoà bình để tập chung phát triển đất nước, tất cả lấy xây dựng, nông nghiệp, thương nghiệp ưu tiên."
Ngừng một chút, nhìn Trịnh Siêu, nói: "Binh bộ Thượng thư!"
"Có thần"
"Khanh lập tức mệnh lệnh cho các quân đoàn đang xây dựng chiến tuyến phía Nam rút hết về nơi đóng quân của mình, chỉ để lại 1000 quân đội phòng ngừa và giữ gìn trị an."
"Tuân mệnh!" Trịnh Siêu cao giọng nói.
"Công bộ Thượng thư!"
"Thần ở!" Trần Trung Tá cung kính đáp.
"Công bộ đình chỉ chế tạo vũ khí, toàn lực tập chung xây dựng các công trình như đê đập, các ngân hàng ở các tỉnh, đồng thời gia tăng chế tạo các loại công cụ sản xuất mới."
"Thần tuân chỉ."
Long Cán gật đầu rặn dò thêm một chút công việc chi tiết cần chú ý rồi để đám đại thần chở về thực hiện nhiệm vụ của từng người.