Chương 3: Mua Đất Của Người Thượng
(Hồng Bàng Sử Kí Tiền Biên)
---------
Hai năm đã trôi qua, Hoàng Anh Kiệt đã lên 5 tuổi, thứ mà cậu phải học lúc này cũng ngày một khó khăn: võ thuật, cưỡi ngựa, đấu kiếm, bắn súng, bắn cung, học nghề thuốc.... Môn nào cũng tiêu tốn rất nhiều tiền, khiến cho gia đình họ Hoàng bắt đầu có lời xì xào. Lúc này lời nói chưa to, vì uy tín của dòng trưởng vẫn còn, nhưng nếu tiếp tục thiên vị Anh Kiệt quá mức, thì sẽ gặp phải sự phản ứng dữ dội hơn. Lúc này cái mà dòng trưởng cần, hay nói đúng hơn là Hoàng Anh Kiệt cần là một chiến công vang dội khiến ai cũng phải thán phục.
Hoàng Anh Kiệt sở dĩ tin rằng sẽ tìm ra chiến công mà mình cần, chính là vì cậu được thấy những món đồ ở trên tàu của mẹ, lẫn thông qua lời kể của ông cố mà đoán là nếu so với Trái Đất thì nên khoa học kĩ thuật của nơi này mới chỉ vào khoảng thế kỉ 17- 18 của thế giới cũ. Quan trọng hơn, rất nhiều phát minh vẫn bị bảo lưu lại trong tay Giáo Hội ở Lục Địa Tây hoặc Triều Đình của Lục Địa Đông, tầng lớp dưới không được hưởng một chút gì cả.
Nhà họ Hoàng sở dĩ có tiếng xì xào, chẳng qua là do kinh tế không đủ, nên việc dồn tài nguyên của dòng họ cho Kiệt khiến người khác bị thiếu thốn hơn lúc trước. Bây giờ ta phải phát triển kinh tế. Nhưng mà bây giờ có thể làm cái gì, Kiệt phân vân suy nghĩ. Công nghiệp hay thương mại đều rất khó, vì muốn làm nó thì vốn phải trường. Họ Hoàng có thể chi ra, cắn răng mà chi ra, nhưng phải có bảo chứng.
Hoàng Anh Kiệt lại bắt đầu suy nghĩ vẩn vơ, rồi đột nhiên vỗ đùi cái đét. Đúng thế, có vậy mà cũng không nghĩ ra. Làm nông nghiệp cũng có thể giàu lên mà.
- Con à, sao con không ăn thêm trứng?- Bữa cơm hôm đó, thấy Kiệt đang dùng đũa chọc chọc vào bát cơm có ít trứng muối, Hoàng Văn Thân cẩn thận hỏi, lão có độc đứa con trai này nên không dám làm nó phật ý.
- Trứng hơi mặn!- Kiệt nói
- Mặn à!- Hoàng Văn Thân cẩn thận nếm thử, rồi gật gù mấy cái-Ừ thì có hơi mặn thật đấy. Nhưng con cố ăn thêm nhiều cơm là được, nói cho con biết muối không phải ai cũng có mà ăn đâu. Người Thượng ở trên núi cao làm gì có muối, họ phải lấy tro cỏ để chấm ăn đấy con à?
- Thế sao mình không đem muối lên mà bán?
- Nói buồn cười, muối là hàng quốc cấm, chỉ có triều...- Hoàng Văn Thân đang nói, đột nhiên ngớ người ra. Ở đây đến quan chẳng có thì làm quái gì phải sợ phép triều đình. Nếu đem lên bán kiếm lời lớn thì...
Hoàng Văn Thân nhảy phắt lên, dẫn Kiệt đang ăn dở bát cơm sang nhà từ đường của họ Hoàng, nơi mà ông cụ cố và ông nội đang ở. Vào nhà, trình bày rõ mọi chuyện với ông và cha, Hoàng Văn Thân khoa tay múa chân vì viễn cảnh trước mắt.
- Thế mày định đổi lấy cái gì từ tay họ?- Cụ cố cất tiếng
- Dạ, con...
- Hừ! Anh làm ăn như thế hả. Anh nghĩ rằng tôi không từng nghĩ tới hay sao? Nếu được, tôi còn chẳng làm rồi ấy chứ.
- Vậy sao mình không lấy đất ở trên đấy mà trồng cấy. Vùng này đói là vì không có đủ đất tốt để nuôi người dân, nếu lên đó kiếm đất thì chẳng phải tốt hơn sao.- Kiệt tỏ vẻ ngơ ngác, hỏi mọi người
- Nhưng liệu họ có chịu nhường cho không cơ chứ? Họ miếng cơm không có đủ, nếu có đất tốt làm ra lúa gạo thì đời nào chịu bán cho mình.- Cụ cố chưa nói, ông nội đã nói cho đứa cháu đích tôn.
- Họ không làm đủ ăn là vì tập tục du canh du cư, đốt nương làm rẫy, chứ không chịu thuần canh. Ta lên chỉ lấy đất vừa phải, không quá xấu rồi từng bước chăm chút, tất nhiên đất sẽ tốt lên thôi. Hơn nữa ở chỗ mẹ con thấy có nhiều sách nói về biện pháp làm ruộng bậc thang lắm, sao mình không làm thử.- Kiệt vội đứng lên giải thích cho rõ.
- Đúng thế. Con thấy đất ở chỗ này quá kém, phân bón xuống mười phần chỉ được ba, bốn phần tác dụng.- Hoàng Văn Thân rất hứng khởi trước viễn cảnh mới
- Được rồi!- Cụ cố chợt khoát tay- Con hơn cha là nhà có phúc! Cháu nó biết tính như thế, đã là điều rất tốt rồi. Chuyện cần kíp bây giờ là ta phải lập tức họp họ, bàn chuyện. Cái làng Hồng Bàng này, có khi phất lên thật rồi.
- Thưa ông, còn có chuyện này nữa! Lần này, số muối ta thu gom, hãy để dòng trưởng trả, lại còn tiền ăn ở cho người lên làm ruộng, tiền dụng cụ, cũng phải để dòng trưởng lo tất, mà phải lo ngay từ đầu.
- Nhưng làm thế làm gì cho phí công hả cháu! Dòng trưởng hay dòng thứ, họ Hoàng ta xưa nay vẫn đùm bọc lẫn nhau mà.- Ông cậu, Hoàng Văn Đức gạt đi.
- Ông nói vậy là sai rồi, bản tính con người sẽ luôn thay đổi trước hoàn cảnh. Dòng trưởng lâu nay được thiên vị, đã có người không vừa ý. Nay nều không có ân có uy đủ lớn, thì khó trấn áp người khác. Cháu còn bé, cha cháu, ông nội và cụ cố tuổi không phải ít,...
- Kiệt nó nói đúng đấy!- Cụ cố chợt lên tiếng- Chúng bay lớn đầu mà không bằng đứa trẻ con 4 tuổi. Hoàng Văn Thân, mày sinh được thằng con tốt, đấy là phúc của mày, cũng là phúc của cha mày, của tao và của cả dòng họ. Thôi, việc cứ quyết như thế.
- Vậy theo cháu thì ta nên làm gì?
Hoàng Anh Kiệt lại mất công giải thích một trận nữa. Thứ nhất, dòng trưởng bỏ tiền ra, nên đất mua được thuộc về dòng trưởng. Nếu dòng thứ, các chi, họ ngoại muốn làm có thể thuê, gọi là kiểu phát canh thu tô vậy. Tất nhiên là lấy thật nhẹ, cốt để mua lòng người. Còn với người trong làng, không liên quan đến hoặc là họ xa, thì phải nộp tô cao hơn một chút, nhưng vẫn phải đủ nhẹ để họ sống sung túc sau vụ gặt, có như thế họ mới muốn bám đất canh tác. Cuối cùng, dòng trưởng phải tìm cách mua sạch đất đai người Thượng muốn bán, muốn cho thuê, không cho ai dây máu ăn phần trong vụ này.
Từ ánh mắt của cha, ông nội và cụ, Kiệt nhận thấy họ thật sự rất vui mừng, rất phấn khởi khi nhìn thấy được đường làm ăn cho cả làng, để mọi người thoát khỉ cái đói cái nghèo.
Trong năm đó, người dân trong làng thật sự xôn xao trước điều mà ông cụ cố nhà họ Hoàng đã làm. Ngay sau cuộc nói chuyện với Kiệt, cụ đã lệnh cho con cháu trong nhà gom hết số muối có thể gom lại, rồi vận chuyển lên vùng núi để trao đôi với người Thượng. Ban đầu thì người Thượng cũng không muốn nhường đất, nhưng sau khi được nói rõ là đất họ lấy có chăng chỉ là đất đồi đất chứ không lấy đất đang làm dở, hơn nữa nếu thuê trâu thuê ngựa sẽ trả tiền thuê bằng hạt muối, dân trên đó đều chịu cả. Họ thường phải ăn nhạt, nay có muối thì đúng là quý hơn vàng.
Trong chuyến đi khảo sát địa hình vùng này, Kiệt cũng lên cùng mọi người. Đơn giản là vì cậu là người duy nhất biết cách làm các loại máy móc ở trong sách vở Tomania- thực ra là do cậu bịa ra thôi chứ nguyên gốc của nó chính là ở Trái Đất. Nơi họ chọn để làm ruộng là một vùng đồi trọc đang có cây cối lưa thưa- do nó từng được đốt để làm rẫy khoảng 10 năm trước. Vùng đồi này có lẫn một ít đất đỏ- tuy không chắc có phải là đất bazan hay không nhưng thôi cứ không phải đất mặn là tốt rồi.
Theo sự chỉ dẫn của Kiệt, thanh niên trai tráng bắt đầu vung rìu chặt bỏ cây cối để làm một hàng rào lớn, chống lại thú dữ. Trong thời gian chưa làm xong hàng rào, họ buộc phải ở tạm nhà người Thượng, may mà họ cũng tốt bụng cho ở nhờ, không thì mệt chán. Hàng rào vì không phải làm gấp rút, cho nên được gia cố rất cẩn thận, đủ để chống lại cả khi con người tấn công nữa là thú hoang. Hàng rào được làm nhanh như vậy, còn là nhờ công của những người vệ sĩ mà mẹ cậu phái đi theo bảo vệ Kiệt. Họ vốn là người phương tây, khoẻ mạnh gấp mấy lần người bình thường, một người có thể các nguyên khúc cây mà 3 người mới nâng lên được. Đã vậy, họ còn giết được mấy con lợn lòi định tới phá rào những ngày đầu nữa chứ.
Xây xong hàng rào, họ lập lều để ở, tránh bị sương hay nắng gắt làm cho ngã bệnh. Ở thời kì này, trong điều kiện như thế này thì ngã bệnh tuyệt không thể chết- ông nội Kiệt là thầy thuốc, nhưng sẽ tốn tiền, lại không thể nhanh chóng là được ruộng bậc thang, chuẩn bị cho mùa vụ tới được.
Họ mất gần 5 tháng trời để chuẩn bị mọi thứ: lập trại cho người đến làm ruộng, hoặc người thân muốn tới ở cùng, bón phân- lấy các loại phân ủ ở dưới làng Hồng Bàng lên để ủ luôn cho ruộng, tập trung toàn nhân lực xây hệ thống dẫn nước tưới tiêu, máy bơm dùng sức người và hồ chứa nước, tất cả đều quyết định được ăn cả ngã về không luôn. Nhờ những nỗ lực này, mà khu ruộng bậc thang sớm trở nên vô cùng màu mỡ. Vụ thu hoạch đầu tiên, khi hàng ngàn xe lúa được gặt ra, ai nấy đều mừng mừng tủi tủi ôm nhau khóc, họ đã thoát khỏi cơn đói dai dẳng bấy lâu- ít nhất là trong một năm tiếp theo.
Dòng trưởng, ngay tức khắc không chỉ lấy lại vị thế đã mất, mà còn khiến các dòng, các chi khác phải thán phục, không dám bàn luận gì thêm cả. Vì họ cũng được một vụ bội thu năm này, và có lẽ sẽ là cả đời. Đồng thời, họ cũng thấy sợ khi biết cú ra tay chặn trước mà dòng trưởng đã làm: thuê, mua lại sạch đất của người Thượng.