Chương 280: Nguyễn Văn Lộc

thân.



Nơi tế trời đất của nhà Tây Sơn.

Ở ẩn vẫn nhớ đến chủ

Năm 1792, vua Quang Trung đột ngột qua đời, Nguyễn Quang Toản (tức Cảnh Thịnh) lên nối ngôi. Đại Đô đốc Nguyễn Văn Lộc được cử vào trấn thủ Quảng Nghĩa.

Năm 1797, Nguyễn Phúc Ánh kéo thủy binh ra đánh Quy Nhơn, song thất bại bèn kéo quân ra đánh Quảng Nam.

Thành Quảng Nam bị vây, nhờ có nữ tướng Lâm Thị Bạch cố thủ và viết huyết thư cầu cứu Nguyễn Văn Lộc đem binh ra đánh lui Nguyễn Phúc Ánh, giải vây cho thành Quảng Nam.

Tháng Giêng năm 1800, Đại Đô đốc Nguyễn Văn Lộc kéo binh vào phối hợp với Trần Quang Diệu và Võ Văn Dũng vào cứu Quy Nhơn, nhưng bị Tống Viết Phước cầm chân tại Bình Đê.

Vốn rành rẽ địa thế Quảng Nghĩa, Nguyễn Văn Lộc đề xuất chia quân làm ba đạo theo ba ngõ đèo Bến Đá, núi Sa Lung và núi Cung Quăng vượt qua khỏi Bến Đá vào thẳng Quy Nhơn.

Tháng 5/1801, thành Quy Nhơn thất thủ. Trước đó, Phú Xuân cũng thất thủ. Tướng nhà Nguyễn là Lê Văn Duyệt cùng Lê Chất đem quân vào cứu Quy Nhơn, bị Tây Sơn chặn đánh. Sau được tin Thuận Hóa hoàn toàn bị chiếm, Trần Quang Diệu và Võ Văn Dũng đem quân ra Nghệ An. Nguyễn Văn Lộc và Nguyễn Quang Huy đóng ở Dương An.

Trong khoảng vài năm đầu của thời Quang Toản, Đô đốc Nguyễn Văn Lộc vẫn tiếp tục có thêm nhiều cống hiến xuất sắc. Chính ông là người đã tổ chức đánh bại viên tướng khét tiếng của Nguyễn Ánh là Võ Tánh ở ngay trên đất làng Kỳ Sơn quê hương ông.

Nguyễn Ánh và tướng tá dưới quyền đều rất kiêng nể tài cầm quân của Đô đốc Nguyễn Văn Lộc. Sau trận này Đô đốc Nguyễn Văn Lộc được thăng làm Thần Võ Hữu quân Đô Thống chế.



Mô hình thuyền chiến của quân Tây Sơn.

Sau trận Kỳ Sơn, Nguyễn Văn Lộc có thêm trên 20 lần đụng độ với quân đội của Nguyễn Ánh do các tướng cao cấp nhất là Lê Văn Duyệt và Nguyễn Văn Thành chỉ huy và cả trên 20 lần đụng độ đó, Nguyễn Văn Lộc đều thắng. Uy danh của ông vang dội ở khắp nơi.

Tiếc thay, cũng đúng vào lúc đó thì chính quyền của Quang Toản ngày một suy yếu bởi sự lộng hành của Bùi Đắc Tuyên. Nguyễn Văn Lộc không cùng phe cánh với tên quyền thần ích kỷ và nhỏ nhen này, vì thế ông bị Bùi Đắc Tuyên thu hết binh quyền, giáng xuống làm quan Thị lang ở bộ Lễ.

Năm 1802, Văn Lộc nghe tin vua Cảnh Thịnh bị bắt, ông tự động giải tán quân sĩ dưới quyền, một mình lên núi Kỳ Sơn ẩn náu, dùng Hầm Rùa làm chốn nương thân.

Tướng Nguyễn Quang Huy cũng lên núi Dương An trú ẩn, thỉnh thoảng về Phú Yên thăm quê hương và ra Kỳ Sơn thăm Nguyễn Văn Lộc.

Tuy nhà Tây Sơn mất, song Văn Lộc vẫn nuôi ý chí phục nghiệp. Văn Lộc hỏi Quang Huy: "Cựu thần nhà Tây Sơn, văn cũng như võ, còn khá nhiều tay tài tuấn, sao không hợp sức lại cùng lo việc phục hưng. Như thế chẳng hóa ra là không tận trung với cựu chúa hay sao?".

Nguyễn Quang Huy đáp: "Những anh hùng nghĩa sĩ ra giúp nhà Tây Sơn từ ngày mới khởi nghĩa đến nay, không ai phụ nhà Tây Sơn. Tất cả đều lo tròn phận, như thế là tận trung.

Nhà Tây Sơn đã không còn nữa thì chúng ta tận trung với ai? Bầy tôi của vua Lê Chiêu Thống bo bo giữ lòng trung với cố chủ, nổi dậy đánh ở miền Bắc, hết lớp này đến lớp khác đã chẳng lợi gì cho nhà Lê mà còn làm khổ dân hại nước".

Nguyễn Văn Lộc nghiệm thấy đúng, nên không còn nuôi mộng phục hưng nhà Tây Sơn nữa. Cũng từ ấy không ai trông thấy Đô đốc Nguyễn Văn Lộc. Một cuộc đời hiển hách khép lại từ đó.