Chương 67: Đau lòng


Nguyễn Vô Niệm vừa nói xong làm Lê Bang Cơ và Lê Khang không khỏi hít vào một hơi xuýt xoa, bọn hắn biết rằng thương nhân vô cùng xảo quyệt, thế nhưng không ngờ những âm mưu trong giới thương trường lại được Nguyễn Vô Niệm sử dụng một cách thuần thục, bọn hắn bị đưa vào trong con đường mà Nguyễn Vô Niệm vẽ ra sẵn mà không hề hay biết.

Thực tế hiện tại thương trường trung đại vẫn tương đối đơn giản, nếu ở phương Tây hiện tại đang tồn tại tổ chức phường – hội, tất cả xưởng thủ công đều thống nhất với nhau, sản xuất giống nhau về sản phẩm, mẫu mã, loại hình và định giá cả cũng như công lương thợ bạn, thợ học việc. Còn tại phương Đông hay Đại Việt lại sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, ít có cạnh tranh, nhiều nhất là cạnh tranh về giá, đầu cơ trục lợi.

Trong khi đó Nguyễn Vô Niệm kế thừa lại nhiều chiêu trò trong giới kinh doanh hiện đại, thậm chí một số chiêu trò như hiệu ứng chim mồi đến người bình thường cũng biết, thế nhưng ở tại thời kỳ này lại là một nước đi rất thôn minh. Trong khi thế giới này chủ yếu là người bán rao giá trên trời còn người mua trả giá dưới đất thì Nguyễn Vô Niệm lại cho phép người mua lựa chọn, là khách hàng tự nguyện mua hàng của hắn với số lượng lớn hơn dự định của chính bọn họ mà không phải là Nguyễn Vô Niệm ép hay trả giá.

- Cách này… thực sự rất cao minh, có thể tâu lên bệ hạ để suy xét một chút.

Lê Khang suy nghĩ một chút liền nói, hắn lúc này đã bắt đầu phân vân trước phương án của Nguyễn Vô Niệm. Trong lịch sử thực ra không chỉ hôn quân mới mua quan bán tước mà là minh quân cũng sẽ có những thời đoạn minh quân cũng phải bán chức quan vì đại cục.

Quang Thuận năm thứ nhất, sau khi Lê Tư Thành lên ngôi trước tình hình quốc khố trống rỗng, Lê Tư Thành cũng phải quyết định bán chức quan, chỉ là ra giá không hung ác bằng Nguyễn Vô Niệm, bởi Nguyễn Vô Niệm cho rằng Diên Ninh hoàng đế cả trong suốt quá trình trị vì chắc cũng chỉ có thể bán quan chức duy nhất một lần này thôi, vì vậy đã ăn thì phải ăn miếng lớn, ăn miếng nhỏ như thế chả bỏ gì. Nguyễn Vô Niệm nhún vai nói.

- Đệ chỉ có thể đưa ra những ngu ý như vậy, thế nhưng có thể được thông qua hay không thì phải còn chờ bệ hạ và các vị đại quan phía trên thông qua. Nếu không thì còn vài cách nữa, ví dụ như triều đình có thể phát hành trái phiếu, tức là hướng về phía dân chúng vay tiền với một mức lợi tức nhỏ do triều đình quy định trong vòng năm năm, mười năm hoặc hai mươi năm sẽ trả lại. Thế nhưng triều đình e rằng cũng sẽ không đồng ý.

Lê Bang Cơ cũng thở dài, hiện tại hắn còn quá nhiều hạn chế, mô hình triều đình lúc này còn chưa tập trung nhiều quyền lực vào trong tay hoàng đế, rất nhiều vấn đề muốn đến tay hoàng đế còn phải qua nhiều cơ quan và chức vụ trung gian như các sảnh viện, đại hành khiển, do đó nhiều điều Lê Bang Cơ muốn làm nhưng không thể làm được.

Nguyễn Vô Niệm suy nghĩ một chút lại nói.

- Đệ có một ý tưởng này, nếu như Lê đại nhân và huynh trưởng có thể mượn đến vài thợ mộc và thợ rèn của Bách tác cục đến đây ta có thể hướng dẫn cho bọn hắn làm thử vài thứ. Nếu thành công thì cũng tiết kiệm được công sức rất lớn.

Lê Bang Cơ nghe vậy không khỏi vui mừng hỏi.

- Đó là cái gì?

Nguyễn Vô Niệm cười khổ nói.

- Đệ cũng mới chỉ nói là ý tưởng mà thôi, vẫn còn chưa chế tạo mà. Huynh trưởng phải biết rằng trong kinh doanh hay là đào sông như thế này, triều đình muốn giảm chi phía xuống thì chỉ có hai cách, hoặc là giảm chi phí cho nhân công xuống hoặc là phải giảm thời gian lao dịch xuống. Cách thứ nhất rõ ràng rất khó bởi vì thực tế dân chúng đi lao dịch đã bị triều đình bóc lột đến cùng cực.

Nghe đến đây Lê Bang Cơ sắc mặt không khỏi khó coi, không ngờ hiền đệ của hắn lại nói dân chúng lao dịch bị bóc lột đến cùng cực, chẳng lẽ ý hiền đệ hắn là hôn quân hay sao? Nguyễn Vô Niệm lại không để ý đến sắc mặt huynh trưởng lúc này đã tái xanh, hắn lại nói tiếp.

- Cách thứ hai chính là giảm thời gian thi công công trình xuống, mà giảm bằng cách nào? Hoặc là phải gia tăng số lượng người thi công, điều này rõ ràng không được, vì sẽ càng tốn thêm lương, như vậy chỉ còn cách là cải thiện công cụ lao động để tăng nhanh được tốc độ làm việc. Vì vậy đệ liền nghĩ đến một thứ có thể làm tăng được tốc độ lao động của bọn hắn lên gấp mấy lần, như vậy thời gian thi công sẽ giảm xuống, qua đó tiết kiệm được tiền, lương.

Thế nhưng lúc này Lê Bang Cơ đã không còn tâm trí để nghe Vô Niệm nói nữa, lúc này trong đầu hắn là những suy nghĩ hỗn loạn. Nguyễn Vô Niệm lúc này mới thấy có điểm không đúng liền hỏi.

- Huynh trưởng, sắc mặt của huynh trưởng sao lại kém như vậy? Chẳng lẽ bị bệnh ư?

Lê Bang Cơ lấy lại tinh thần liền lắc đầu nói.

- Không, không có việc gì. Ngu huynh chợt nhớ ra ở nhiệm sở còn có công việc, không thể ngồi ở đây lâu, bây giờ phải lập tức trở về giải quyết.

- Được rồi, việc công cán của triều đình không nên chậm trễ, đệ tiễn huynh.

Nguyễn Vô Niệm cũng không nghi ngờ liền đưa tiễn Lê Bang Cơ ra ngoài, lúc này may mắn mưa phùn cũng đã tạm ngưng, Lê Bang Cơ cùng Lê Khang cũng không cần mặc áo tơi để quay trở về.

Thế nhưng trong lòng Lê Bang Cơ lại trở nên nặng trĩu, nhìn Lê Khang đi sau mình nửa bước chân, Lê Bang Cơ chợt nói.

- Lê khanh, khanh nói xem liệu Trẫm là hôn quân hay minh quân?

Lê Khang không hiểu vì sao bệ hạ đột nhiên lại hỏi như vậy, chẳng lẽ bệ hạ cần người vuốt mông ngựa sao? Thế nhưng đó cũng không phải tính cách của bệ hạ. Theo cách hiểu của Lê Khang, bệ hạ thực sự đang nghi vấn về khả năng của mình. Lê Khang liền cẩn thận nói.

- Tâu bệ hạ, bệ hạ lên ngôi từ nhỏ, biết nghe lời quần thần can gián, khi nắm quyền lực thì luôn thức khuya dậy sớm, chăm lo việc triều chính, tuân thủ hiếu đạo, thực sự là minh quân hiếm có.

Không hiểu sao Lê Bang Cơ nghe Lê Khang nói lại không có cảm giác vui vẻ một chút nào, ngược lại còn có một nỗi buồn vô cớ, hắn luôn canh cánh trong đầu việc Nguyễn Vô Niệm nói rằng hắn bóc lột nhân dân đến cùng cực.

Thực tế Lê Bang Cơ không hề nhận ra cũng là việc đương nhiên, bởi lao dịch, binh dịch là nghĩa vụ của nhân dân đối với quân chủ, thường là một năm thì có ít nhất một tháng phải đi binh dịch hoặc lao dịch, từ hàng trăm năm từ khi chế độ phong kiến được xác lập tại Đại Việt thì điều này là hiển nhiên. Từ khi lên ngôi Lê Bang Cơ ít xây cung điện, dinh thự, nhiều lắm cũng chỉ là đào mương, đào sông phục vụ cho nông nghiệp, vì vậy có thể nói là chế độ lao dịch đã rất nhẹ nhàng, thế nhưng hắn vẫn không hiểu vì sao Nguyễn Vô Niệm lại nói hắn bóc lột dân chúng đến cùng cực. Đó chính là bởi cái nhìn của hai con người số ở hai thời đại khác nhau, vì vậy không thể dùng lý lẽ để thuyết phục người kia thay đổi quan điểm được.

- Đào Biểu, ngày mai người bảo Triệu Quế đi La Hiên bá phủ đưa La Hiên bá đi đến Bách tác cục, dặn dò Đô giám bất kể La Hiên bá yêu cầu điều gì cũng phải đáp ứng.

Lê Bang Cơ nói, dù trong lòng phiển não, thế nhưng Lê Bang Cơ chưa bao giờ quên điều mà Nguyễn Vô Niệm yêu cầu. Đào Biểu liền vâng dạ tuân chỉ, lại hỏi.

- Bệ hạ, hiện tại chúng ta về điện Cần Chánh sao?

Lê Bang Cơ lắc đầu nói.

- Không, về cung Vạn Thọ đi, Trẫm cần nghỉ ngơi một chút, tấu chương Trung Thư sảnh đưa lên chuyển qua cho Thượng thư sảnh, các bản tâu từ Hải Tây đạo để Trung Thư sảnh giữ lại, hiện tại Trẫm không muốn xem.

- Nô tài đã rõ!

Đào Biểu biết rõ bệ hạ đang phiền lòng, vì vậy không nói gì nữa mà đi theo một đường thẳng về điện Vạn Thọ, đi vào bên trong lệnh không ai được tiến vào khi chưa được phép.

Mãi đến chiều, Thái hậu Nguyễn Thị Anh từ Thừa Thiên cung đi đến điện Cần Chánh không gặp được Lê Bang Cơ, hỏi ra mới biết hoàng đế từ sớm đã trở về cung Vạn Thọ, nàng liền di giá đến Vạn Thọ cung.

- Nô tài bái kiến Thái hậu, thiên tuế, thiên thiên tuế!

Đào Biểu nhìn thấy đoàn tuỳ giá của Thái hậu đi đến lập tức yết kiến. Nguyễn Thị Anh gật đầu nói.

- Ai gia đi đến Cần Chính điện thì nghe nói hoàng đế đã trở về Vạn Thọ cung từ sớm nghỉ ngơi, đến hiện tại vẫn chưa tỉnh dậy sao?

Đào Biểu liền cúi đầu nói.

- Bẩm Thái hậu, sau khi bệ hạ vào bên trong đã lệnh không ai tự ý bước vào, do đó nô tài cũng không dám vào, đến giờ bệ hạ vẫn chưa ra.

Nguyễn Thị Anh chợt trở nên lo lắng, đứa con này của nàng từ khi chấp chính một lòng chăm lo việc triều chính, có lúc nào đi trễ về sớm như thế. Nguyễn Thị Anh nói.

- Để Ai gia vào trong xem một chút, yên tâm, hoàng đế sẽ không trách tội các ngươi.

Đào Biểu không dám ngăn cản, chỉ có thể để Thái hậu vào bên trong. Nguyễn Thị Anh mở cửa bước vào điện, không hiểu sao cung điện đang lẽ phải ấm áp lại cho nàng cảm giác lạnh lẽo. Nguyễn Thị Anh nói.

- Bang Cơ, con ngủ sao?

Thế nhưng không ai trả lời, nỗi bất an trong lòng nàng càng lớn hơn. Nguyễn Thị Anh chậm rãi đi đến bên giường, chỉ thấy lúc này Lê Bang Cơ đang nằm đó, nhìn như ngủ say thế nhưng sắc mặt lại tái nhợt. Nguyễn Thị Anh không khỏi hốt hoảng.

- Bang Cơ, Bang Cơ, con mau tỉnh dậy!

Thế nhưng Lê Bang Cơ không hề đáp lại, nàng đưa tay lên trán thì phát hiện ra đầu của hắn đã nóng hổi. Nguyễn Thị Anh kinh hãi quát lớn.

- Người đâu, mau truyền Thái y.