Chương 92: Nho quân tử, nho tiểu nhân

Một người lại hỏi:

- Trạng nguyên gia, ai đã phá được cái khoá này vậy?

- Việc đấy các ngươi không cần bận tâm. Nhưng việc phá được hộp mã này cũng vừa được thực hiện thôi. Ta vừa lấy từ tay người đó về sáng nay.

Lúc này có một thanh niên, hình dáng cao lớn, anh tuấn tiêu sái, vỗ cái quạt.

- Khi xưa ta cũng đã mượn cái khoá này từ đình Ái Mộ về chơi, chỉ là trò này mất thời gian, ta hứng thú xoay đến khi được bốn mặt đã đồng màu rồi thì hứng thú qua đi, bèn trả lại. Trò này có lẽ chỉ cần người cần mẫn sẽ làm được.

Có người phụ hoạ:

- Bạch công tử có thể xoay được 4 mặt đồng mầu cũng đã là giỏi lắm, không hổ là đệ nhất tài tử kinh thành.

Người này nghe nói vậy, rất đắc ý, lại liếc nhìn Đinh Tú đang ngồi lặng yên như nước mùa thu. Trương Xán ở phía trên nghe người này nói thế cũng không hài lòng:

- Bạch Vân, người quân tử rèn luyện học vấn, cốt là truy đến cái tận cùng. Làm gì có chuyện hứng thì làm, không hứng thì thôi. Hời hợt như vậy chi bằng không biết. Ta tổ chức trao đổi hôm nay, thứ nhất là để thông báo về việc hộp mã này đã có người phá. Nhưng việc quan trọng hơn là cách phá nó như thế nào? Nguyên lý của việc này đâu chỉ ứng dụng cho cái khoá này không thôi. Công bộ ứng dụng nó vào trăm việc khác.

- Trạng Nguyên gia dạy bảo rất phải! Bạch Vân ngu muội rồi.

Tên công tử chắp tay vái Trương Xán. Lại liếc Đinh Tú cái nữa. Bách vốn chỉ định đến đợi Đinh Tú xong việc rồi về, cũng không hứng thú cùng bọn này trao đổi, đối thoại gì cả. Nhưng CMN, thằng đượi này liếc Đinh Tú hai cái, tỏ rõ chính là có ý với nàng. Những việc giả phong lưu, khiêm tốn kia cốt cho nàng xem. Hắn chỉ đang để ý nàng có nhìn những động tác kia không thôi. Bách đang chửi thầm thì Đinh Tú lên tiếng:

- Bạch công tử sai rồi. Việc xếp dược 4 mặt đồng màu là một chuyện, làm cho sáu mặt đồng màu lại là chuyện khác, khó hơn bội phần. Người phá khoá này cho ta biết, trên một mặt có 9 trụ đan xen nhau. 9 trụ này đổi chỗ cho nhau sẽ là những phép hoán vị của 6 mặt hình lập phương. Hắn có cách giải được tất cả các cách sắp xếp. Còn nói nếu hắn luyện tập nhuần nhuyễn, chỉ cần nửa khắc là giải được. Liệu Bạch công tử có làm được như thế không?

Tất cả ồ lên, lại có người tài giỏi như vậy sao? Bạch Vân nghe nàng nói thì bực tức nhưng không phản bác được. Lại có một người nói:

- Thực ra lúc nhỏ ta ở quê nhà cũng đã từng có một đồ chơi thế này, chỉ là cũng có 6 mặt, nhưng mỗi mặt chỉ có 2x2 ô thôi. Cách giải đơn giản hơn nhiều.

Bách phì cười, tên này khá thông minh đấy, rubik 3x3 là một đẳng cấp khác hẳn với khối 2x2. Thời sau bọn hắn còn chơi khối rubik 4x4, rồi rubik 5x5, còn cả khối rubik 12 mặt nữa. Mỗi lần tăng là độ khó khác hẳn. Tên này ý thức được như thế cũng là có tư duy tốt rồi. Tiếng cười của hắn lọt đến tai, mọi người đồng loạt quay lại nhìn. Trương Xán và Đinh Tú nhìn thấy Bách thì vui mừng. Trương Xán chắp tay:

- Sơn Tây Hầu, không ngờ lại có hứng thú ở đây. Ta đang muốn thỉnh giáo ngài về toán thuật. Ngài có thể cho chúng ta mở rộng tầm mắt không?

Mọi người nhìn thanh niên này, chỉ khoảng 16, 17 tuổi đã được phong Hầu. Lại không phải hoàng tộc thì tất có thực tài, nhưng trên văn đàn không có tên tuổi gì cả. Ai cũng hồ nghi trình độ của hắn. Bách chắp tay:

- Không dám! Trương đại nhân chê cười rồi, cái hộp mã khoá này cũng là vì việc không đừng được mới phải phá giải. Cốt là để tìm ra chỗ người Cao gia đang ẩn cư, chứ không có ý gì khác.

Tên Bạch Vân vừa rồi xen miệng vào.

- Nói như vậy ngươi chính là người may mắn giải được mã khoá của Cao Lỗ, lại tự tin trong nửa khắc là phá giải được.

Bách thầm chửi trong lòng "CMM! Ông chơi cái này từ bé, nếu là khối rubik kích cỡ hiện đại tiêu chuẩn, khớp xoay trơn chu, ông mày xoay chỉ mất 30 giây, kỷ lục thế giới chỉ mất 3,4 giây. Đúng là ếch ngồi đáy giếng. Lại còn dám bảo ông may mắn." Nhưng trước mặt người đẹp hắn cũng vẫn ra vẻ:

- Không dám, tại hạ phá giải chắc cũng không mất lâu hơn nửa khắc. Nhưng tuy đây là tiểu thuật, cũng không thể như bọn mãi võ, biểu diễn không công được.

- Được lắm! ngươi nếu trong nửa khắc phá được mã khoá này. Ta sẽ thua cho ngươi 100 lượng.

Bách phì cười, 100 lượng còn chưa đáng cho hắn xem xét. Nhưng hắn không biết, với những thái học sinh nghèo, đây là sinh hoạt phí cả năm của họ. Bạch Vân tuy là con nhà quan lại, nhưng hắn cũng không có quá nhiều tiền như thế. Lại cười mỉa:

- Ta không lấy trí tuệ ra đánh cược bằng tiền. Chỉ là hôm nay nếu ta phá giải được cái hộp này trong vòng nửa khắc, lại trình bày rõ nguyên lý phá giải. Từ nay ngươi thấy ta thì tránh đi đường vòng. Có dám không?

Bạch Vân tím mặt, hắn là đệ nhất Thái học sinh mấy năm liền, chỉ là chưa có khoa thi nên chưa được công nhận tài năng, cha hắn cũng là một viên hình bộ thị lang có quyền có thế. Tên tiểu tử này như vậy mà muốn làm nhục hắn:

- Ta là người thanh nho không chấp với tên bất học làm gì? Ngươi có biết chữ "Nho" là chữ "Nhân" đứng gần chữ "Nhu". Nho gia là người đã học sách thánh hiền, là người có học thức, biết lễ nghĩa.

"Ơ ĐCM thằng này, dám chửi ông, hôm nay ông cho mày biết nho nhe là thế nào". Bách cười dài:

- Nho cũng có nho quân tử và nho tiểu nhân. Nho quân tử thì biết phò vua, giúp nước, thương dân, giữ chánh ghét tà, lo cho ngày nay mà còn phải để danh thơm cho hậu thế. Còn như loại nho tiểu nhân thì chỉ gọt giũa văn chương, miệt mài nghiên bút; còn trẻ làm phú, đầu bạc đọc kinh, dưới bút dẫu có nghìn lời, trong bụng không có một mẹo. Xem như Đỗ Anh Vũ triều Lý, thư pháp, toán thuật cho đến bắn cung, cưỡi ngựa không nghề nào là không tinh thông; Đến như việc bói toán, chơi bài, đánh cờ, không việc nào là không nghiên cứu. Thế mà tư thông với Thái Hậu, lũng loạn triều cương. Thế gọi là nho tiểu nhân, dẫu tài hoa một đời, làm vạn câu thơ, cũng có ích gì đâu? [1]

Bạch Vân nghe hắn nói vậy, cũng biết hắn không phải tầm thường, nhưng hắn là thái học sinh ưu tú, tự tin vài lời tên này thốt ra sao có thể làm mất hào quang của mình được:

- Ngươi chỉ được cái già mồm lí lẽ, không phải là chính luận; không cần dài dòng làm gì nữa, ta xin hỏi ngươi đã học được những sách gì?

- Tầm chương trích cú, chỉ là bọn hủ nho mà thôi, sao có xây dựng được nước non cơ nghiệp? Vả như ngày xưa Hắc Đế gánh vải ở đất Hoan, Phùng Hưng đánh hổ ở sông cái, Đinh đế, thái uý Lý công, đều có tài giúp nước cả, mà cũng không cần xét xem ngày thường học những sách vở gì! Có đâu lại bắt chước bọn thư sinh, bo bo sách vở, cái đen cái trắng, múa văn khua bút?

- Cứ cho là thế thì ngươi là tên bất học vô thuật, sao xứng với các bậc tiền nhân như Đinh đế, thái uý Lý công. Đinh đế một tay dẹp loạn 12 sứ quân, thái uý lý công đồ thành Ung Châu thây chất thành đống. Ngươi thì ở kinh kỳ, mới chơi món đồ chơi nhỏ như hạt vừng mà đã tự kiêu.

- Cái chí khí của chim bằng, các loại chim há biết được sao? Ví như người bệnh nặng, trước hết phải cho uống nước cơm, nước cháo, thuốc thang; lúc nào phủ tạng điều hòa, thân thể hồi phục, bấy giờ mới cho bổ bằng cá thịt, trị bằng thuốc mạnh, thì gốc bệnh mới tiệt, sinh mệnh mới an toàn. Nước ta vừa mới kháng Nguyên, sức nước yếu ớt. Là lúc nâng cao thủ, công, nông nghiệp. Nếu không giỏi toán thuật, cơ khí thì làm sao làm được việc ấy. Ta giải hộp mã cốt là để tìm được Cao gia. Đây là gia tộc thông thạo bách nghệ nhất nước ta. Việc này làm được, còn có ích hơn trăm lần cái lũ khoác lác hư danh, bịp bợm, ngồi một xó mà lí thuyết suông thì không ai bằng; đến lúc có việc thì trăm phần chẳng được phần nào, thật đáng để cho thiên hạ chê cười!

Bách nói một hơi, Bạch Vân không còn thở ra được câu nào nữa, Đinh Tú thì mỉm cười. Còn Trương Xán cũng kệ, người trẻ tuổi cần được dạy dỗ, phải biết núi cao còn có núi cao hơn.

- Ta hôm nay giải hộp mã này, để các ngươi tham khảo, cũng không phải cái gì ghê gớm.

Trương Xán nhanh nhẹn lắp lại mã khoá. Lúc này lọ thuỷ ngân đã được lấy ra, không còn trở ngại gì. Hắn rất nhanh lắp các khối gỗ thành khối rubik hoàn chỉnh, lại xáo trộn sáu mặt rồi đưa cho Bách. Hắn cầm cái hộp đưa lên cho mọi người xem. Lại chỉ vào những viên màu trung tâm ở các mặt.

- Nếu mọi người để ý mỗi viên trung tâm chỉ có 1 mặt màu, dù quay như thế nào đi nữa thì vị trí của các viên này đều không thay đổi. Như vậy, màu của một viên trung tâm ở một mặt nào đó cũng chính là màu của cả mặt đó. Để có thể đưa được các mặt về đúng vị trí chúng ta không thể quay lung tung được, phải có phương pháp. Ta đã tổng kết ra được phương pháp gồm 7 bước cơ bản. Đầu tiên là phải tạo được hình chữ thập đồng màu ở mặt trên cùng. Cách làm như sau: …

Hắn miệng nói tay xoay, tuy cái hộp này to lớn, lại khó xay sở hơn nhiều so với khối rubik của hiện đại nhưng hắn cũng vất vả mà hoàn thành. Đến khi đưa được tất cả về vị trí, cái hộp lại tự động rã ra thành các mảnh gỗ. Phải nói kỹ thuật của Cao Lỗ thật cao siêu, cơ cấu quay trong rubik cũng rất dễ dàng. Bách cũng thầm cảm thán.

Trương Xán và bọn Thái học sinh tròn mắt, đúng là vừa hướng dẫn, vừa giải chỉ một loáng là xong. Bạch Vân mặt đã như đít chàm, không thể nói gì hơn nữa. Bách làm xong, đi lại nắm tay Đinh Tú, nói một câu:

- Chúng ta về thôi!

Nàng nhu thuận, đứng dậy sửa soạn, cười với hắn một cái. Bọn thái học sinh ngẩn ngơ, biết bông hoa đẹp đã bị hái mất rồi, từ này chắc không còn hy vọng nữa. Hai người sóng vai đi qua cầu về lại Nghi Môn Ngoại. Lên xe ngựa đi về Hầu phủ.

Bách nhẹ nhàng nắm tay, nâng bước để Đinh Tú lên xe rồi cứ thế đi mất hút. Trương Xán vỗ vai Bạch Vân đang ủ rũ:

- "Học như nghịch thuỷ hành chu bất tiến tắc thoái

Tâm tự bình nguyên tẩu mã dị phong nan thu".

Hắn chắp tay:

- Cảm ơn Trương đại nhân dạy bảo.

[1] Bạn đọc bỏ quá cho, chỗ này không có ý gì liên quan đến "Lý triều loạn thần tặc tử" cả.