Chương 2: Thiệu Long nguyên niên

Lão nhân hiền từ đáp:

- Sao lại để ngã xuống giếng? vào đây ngồi với lão xơi miếng trầu, rồi lão đun nước cho.
Bách theo ông lão vào lán thì thấy bên trong rất đơn sơ, chỉ có một giường trúc, một chõng tre, ngoài ra thì có một tủ đựng kinh sách, còn lại chẳng có gì khác. Đúng lúc này thì con chó nhỏ chạy từ đâu về, lại lăng xăng liếm vào chân Bách. Lão hán xuống bếp đun nước nói với lên:

- Con chó này lão đặt tên là Đại hoàng, mẹ nó đẻ sai quá dẫn đến chết non cả đàn, lão chỉ giữ được mình nó. Mẹ nó yếu quá hôm rồi cũng chết, thật là thương tâm.

Bách hỏi dò ông lão:

- Bác ơi đây là đâu hả bác?

- Đây là núi Nghĩa Lĩnh, là Đền Quốc tổ Hùng Vương, cậu không biết chăng?

Bách thầm kêu may mắn vì vẫn ở Đền Hùng, nhưng chợt giật mình vì sao cảnh vật lại thế này. Hắn là người Phú Thọ, một năm lên Đền Hùng ít nhất là hai lần, làm sao có thể có chỗ mà hắn không biết? Lại hỏi:

- Bác ơi, thế đây là chỗ nào ở Đền Hùng hả bác?

- Đây là Đền Hạ ở chân núi thôi, muốn leo lên Đền Trung, Đền Thượng thì cậu đi theo lối sau đền sẽ đến.

Bách nghe đến đây thì kinh hãi, chạy vọt ra ngoài, ngắm nghía một hồi. Đây chẳng phải phong cảnh Đền Hạ đó sao? Bên này là Đền, gác chuông, bên kia là Thiên quang thiền tự, nhưng sao lại cũ nát thế này? Chợt nhớ đến Đền Hạ mà mình thấy ngày nay là được trùng tu một lần vào thế kỷ XVII thời nhà Lê. Như vậy, có phải hắn đã xuyên không trở về quá khứ? Là nhân sĩ mạng internet thế kỷ XXI, du học Trung Quốc 5 năm, hắn không lạ gì các tiểu thuyết xuyên không nhưng không ngờ có lúc sẽ vận vào mình. Bách chả màng tới ông lão nữa, chạy ngay ra giếng. Cái giếng vẫn ở đây, miệng giếng nước đen như mực, há mồm cười vào mặt hắn. Bách ngây người nửa tiếng rồi chán nản ngồi phịch xuống bên cạnh. Hắn ôm đầu suy tư, trong lòng trào lên bi ai …

Bách sinh ra trong một gia đình bình thường, được giáo dục tốt. Bố hắn là một người kinh qua hai cuộc chiến bảo vệ tổ quốc, sau chiến tranh thì về quê làm thầy thuốc. Mẹ là giáo viên dạy lịch sử, tuy không nói là vất vả nhưng hắn được nuôi dưỡng từ nhỏ ở một miền quê nghèo, chứng kiến cảnh nông thôn của miền quê trung du chó ăn đá gà ăn sỏi. Hắn thấm thía được một điều là cuộc sống không giống trên tivi hay xem. Trên tivi hằng ngày của đài truyền hình quốc gia, ngày nào cũng chiếu những bộ phim truyền hình mà quang cảnh là các khu đô thị, các chung cư cao tầng … đàn ông trong phim là doanh nhân, phụ nữ là hoa hậu. Nhưng hắn hiểu 70% dân số nước Việt Nam vẫn làm nông nghiệp. Ngoài các thành phố lớn thì người dân miền quê hàng ngày vẫn phải lo ngày mai ra đồng cấy cho kịp thời vụ? Hắn ứa nước mắt khi nghe kể về khoản vay ưu đãi 5 triệu đồng của một người dân quê qua 20 năm không trả được. Chính vì vậy, hắn đi học làm kỹ sư nông nghiệp. Hơn ai hết hắn hiểu, chỉ giúp một hộ gia đình nông thôn có thêm 1 triệu đồng một tháng là hắn đã giúp thêm một đứa trẻ có miếng thịt trong đĩa thức ăn. Vậy mà bây giờ, bao nhiêu hoài bão ấy bỗng chốc trở nên xa với, hắn đang ở đâu thế này? Liệu có bao giờ được gặp lại bố mẹ hay không? Hai hàng lệ nóng bỗng chốc rơi trên khuôn mặt Bách.

Ông lão bỗng đi đến bên hắn:

- Cháu sao thế?

- Bác có thể cho cháu biết bây giờ là thời đại nào không?

- Giờ là năm Thiệu Long thứ 3, Thái thượng hoàng vừa nhường ngôi cho đức Hoàng thượng hai năm trước.

Bách như bao nhiêu người Việt cùng thời đại, hiểu biết rất kém về lịch sử. Mẹ hắn dạy lịch sử nên hắn còn thường được nghe bà giảng giải về lịch sử nước nhà, nhiều người thì không được như vậy. Điều này đến từ nhiều nguyên nhân. Đầu tiên phải kể đến nguồn tư liệu lịch sử của nước ta rất ít. Có một sự kiện cần lưu ý là sau khi tiêu diệt được nhà Hồ (năm 1407), hoàng đế Trung Quốc là Minh Thành Tổ đã ra lệnh cho quân Minh thu thập, tiêu hủy hoặc chở về Trung Quốc hầu hết các ghi chép lịch sử của Việt Nam.

Thứ hai là về bất đồng trong chữ viết. Để thoát ly sự Bắc thuộc các tác giả như Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông, Nguyễn Bỉnh Khiêm ở thế kỷ 18 và sau đó thế kỷ 19 như Lê Quý Đôn, Nguyễn Gia Thiều, Đoàn Thị Điểm, Hồ Xuân Hương, Nguyễn Du, Cao Bá Quát … đã cố gắng sử dụng chữ Nôm vào các ghi chép để thay thế chữ Nho (chữ Hán). Đỉnh cao của văn bản chữ Nôm là Truyện Kiều nhưng có thể thấy nếu bất kỳ người Việt nào đọc Truyện Kiều mà không có chú giải thì cũng chỉ hiểu được 70% ý nghĩa.

Đến khi người người phương Tây vào Việt Nam, để phục vụ cho việc truyền giáo họ sáng tạo ra chữ quốc ngữ mà chúng ta dùng ngày nay. Do tính khoa học, tiện dụng và cũng để tiếp cận văn minh thế giới dễ dàng hơn, nhà nước Việt Nam đã sử dụng chữ quốc ngữ làm tiêu chuẩn. Điều này theo lời các lãnh đạo là trăm lợi không hại nhưng suy cho cùng cũng để lại một di chứng: 99% người Việt không hiểu được tổ tiên mình viết cái gì? Bách đang thấm thía điều này, "Năm Thiệu Long thứ 3 là cái quái gì vậy?". Lúc này Bách ổn định tâm lý rồi hỏi tiếp:

- Đức Hoàng thượng hiện nay tên là gì hả bác?

- Sao cháu lại hỏi vậy, tên huý của ngài há phải chuyện chúng ta bàn luận. Nếu chỗ đông người mà hỏi vậy là phải tội chém đấy cháu ạ?

Bách lè lưỡi rồi nói tiếp:

- Cháu là đứa từ miền xa lạc tới đây, quả thật với thế sự không được hiểu biết. Xin bác tha thứ.

- Thôi chỉ có hai hai người. Lão nói cho cháu nghe thế này: Đức Hoàng thượng Tên húy là Hoảng, con trưởng dòng đích của Thái Tông. Năm Nguyên Phong thứ 6 nước ta đại thắng Quân Nguyên, Thái thượng hoàng truyền ngôi cho ngài và cải niên hiệu là Thiệu Long, cháu phải nhớ cho kỹ.

Nói đến đây là dù là không tinh tường lịch sử, Bách cũng vỡ lẽ ra có lẽ đã lạc về triều Trần. Đại khái là vào khoảng đầu đời Trần, thời vua Trần Thánh Tông, lúc vừa Đại thắng quân Nguyên Mông lần đầu tiên. Hắn chợt nhớ trong điện thoại có bản điện tử của sách Đại việt sử ký toàn thư mà mẹ hắn nhờ gửi tài liệu cho một người bạn. Đến đây Bách giật mình hoảng hốt. Toàn bộ đồ đạc của hắn trong balo đang ở đâu? Hắn dáo dác nhìn quanh nhưng không thấy. Hắn cũng không muốn lão nhân biết bí mật của mình, vì thế không hỏi mà lảng sang chuyện khác, định lúc nữa sẽ quay lại tìm kiếm.

Lão nhân nhìn bộ dạng hắn hoảng hốt nói:

- Thôi bác cháu ta lên nhà uống nước đã. Có gì thì nói chuyện sau nhé. Lão thấy cháu không được khoẻ.

Lên đến cái lán rồi ngồi lên chõng, Bách áy náy:

- Cháu xin lỗi vì đường đột quá, bác tên là gì để tiện xưng hô.

- Ta là là Đinh Bản, là thủ từ của đền này. Coi sóc việc hương khói của đền đã được nhiều năm. Còn cháu?

- Cháu là Hoàng Bách, người ở miền xa đến năm nay 35 tuổi.

Lão hán cười dài rồi nói:

- 35 tuổi sao? Lão không tin đâu.

Bách tỏ vẻ hơi giận:

- Sao lại thể nhỉ? Hình như lão ngờ ta nói dối.

Ông lão tiếp lời:

Trẻ con trốn nhà đi chơi là chuyện thường, sao phải khổ sở nói dối làm gì? Cháu ra sau nhà múc chậu nước, rửa mặt cho tỉnh táo, lão không làm gì cháu đâu mà sợ.