Đường Lâm người quê làng Lục Giáp, huyện Bộ, tỉnh Hà Nam, tuổi trẻ lớn lên trong nghèo khó, cha mất sớm, sống với mẹ và chị. Tuổi thơ đi chăn trâu và làm việc vặt cho phú hộ ở làng bên cạnh, không có lương, chỉ được nuôi ăn. Sống rất cực khổ. Tuy nhiên, Lâm lại thông minh hiếu học, khôn khéo lạ thường rất có tiếng trong đồng lứa ở làng.
Năm ấy, dạo tháng 4 trăng sáng, trời quang, trâu bò nhà chủ bán hết, chưa mua đợt mới. Lâm được phú hộ cho về thăm nhà. Cho 1 gói bánh ăn đường rồi giục về từ chập tối.
Đường về làng không xa lắm, nhưng phải đi qua quãng rừng âm u. Ban ngày thì không sao nhưng đi đêm thì cũng lọ mọ. Đêm ấy trời sáng, Lâm đi về không có đèn, nhưng cứ lững thững đi bộ theo ánh trăng không sợ gì cả. Cứ đi bộ thế thì độ 3-4 canh giờ là về đến nhà thôi.
Lâm đi không nhanh không chậm, trời quang, trăng sáng, xung quanh chỉ có tiếng ếch nhái, đom đóm và cả ve kêu muộn vang trời. Giữa vùng quê thì không khí cũng dễ chịu, mát mẻ, hắn cởi trần vừa đi thi thoảng lấy bánh ra cắn miếng cho đỡ thèm. Nhưng vẫn để dành mấy cái về cho mẹ và chị. Hai người ở nhà chắc cũng không có nhiều thứ để ăn. Thứ bánh răng bừa này, bên nhà chủ thường cũng không có mà ăn. Chỉ là mấy hôm truoc bán bò, thì có làm cỗ nên cũng có 1 ít thừa cho hắn ăn.
Đi được độ 2 canh giờ thì vào tới rừng. Đi tới đoạn này thì có chút sương. Hắn nhìn trước mặt thì phía rừng có sương mờ mờ che trước bìa rừng, mà trên trời thì có đám mây che mất mặt trăng nên đâm ra đường cũng hơi tối đôi chút. Cũng không có vấn đề gì. Đi cẩn thận là được.
Nhưng đi được một đoạn ngắn vào rừng, đột nhiên Lâm thấy hơi lạ, âm thanh xung quanh im ắng lạ thường: "sao thế nhỉ? Chim cú đi đâu hết rồi?"
Hắn tự hỏi. Ở quê thì cũng đi đêm nhiều mà nhà cách xa nhau nên cũng quen. Tính hăn thì cũng không có sợ ma sợ quỷ gì nên cũng chỉ nghi hoặc đôi chút rồi lại đi tiếp.
"Đi đâu đấy cậu bé?"
Vãi đái, hắn tý són ra quần, mẹ thằng nào chơi ác thế. Dọa nhau à. Hết hồn. Hắn hơi kinh nhưng cũng bình tĩnh nở nụ cười quay lại xem ai hỏi.
" Cháu đang về……?" Ối giời ơi
Một người mặc đồ trắng đứng trong bóng tối, mắt đỏ ngầu, máu me đầy mặt, đang đứng dựa vào cây xà cừ nhìn hắn. Không phân biệt là nam hay nữ được.
Hắn chết đứng, gần như không cử động được. " Gặp ma mẹ rồi?"
Hắn thấy bóng trắng đó cứ bước dần về phía hắn, dáng đi giật cục như người bị thọt ở chân, cứ lết về phía Đường Lâm, giơ cánh tay đẫm máu về phía hắn.
" Ta bị thương, ở đoạn này không có ai, nhờ cháu dẫn ta ra làng gần nhất được không?"
Hắn vừa nghe vậy xong, giật mình tỉnh ngộ, mồ hôi lạnh đầy đầu.
Bóng trắng dường như khựng lại một chút như chờ phản ứng của hắn.
Kinh vãi đái- Chạy, hắn co chân quay lưng, hít hết sức bình sinh phi thằng vọt về phía làng hắn. Không nhanh là chết, hắn nghĩ.
Cũng may là con nhà nông, có đôi chút dẻo dai. Hắn chạy độ nửa canh giờ thì mệt gần chết. Đành phải, chạy chậm dần rồi sau đi bộ.
Vừa đi vừa ngoảnh lại thì cũng không thấy con ma đâu nữa.
Hắn chống gối thở dốc: "Kinh vãi luyện, tý nữa là lên bảng đếm số rồi"
Nhưng mà ôi thôi. Rơi mất túi bảnh rồi. Chán thật, về nhà lại không có gì làm quà cho mẹ và chị rồi.
Mà thôi, của đi thay người, chưa chết là phúc rồi. Trước mắt cứ về đã. Giờ chạy nãy giờ cũng đã gần qua hết khu rừng rồi, Nhìn xa xa, đóm đóm bay đầy. Chắc độ 1 canh giờ nữa là ra đến cổng làng thôi.
Về đến nhà thì cũng đã muộn, làng quê hay ngủ sớm, hắn đứng ngoài gọi cửa, mẹ và chị hắn nghe tiếng ra mở cửa, gặp nhau mừng lắm, mừng mừng tủi tủi. Thoáng trông thì mẹ hắn cũng già đi thấy hắn, vì vất vả quá mà..
"Mày ăn cơm chưa?" Chị hắn, Đường tiểu Khâu hỏi hắn: "Nhà còn củ khoai, mày có đói thì ăn đi?" Về nhà mà chủ nó không cho cái gì à?
Hán nhìn chị lắc đầu: "em ăn rồi, no rồi đấy."
Thế thôi, tắm rửa đi rồi ngủ, mai tao đi phụ bưng bê bên lễ nhà Cụ Thượng. Tao kiếm cho miếng đồ mà ăn.
Nói rồi chị hắn không đợi hắn nói gì mà lắc mình vào trong buồng đi ngủ. Hắn ậm ờ rồi ra cái chõng gần bàn thờ rồi ngủ luôn.
Mẹ hắn thì không nói gì nhiều mà chỉ lấy cái quạt đan, đưa cho hắn:
"Nóng đấy". Vâng. rồi quay ra ngủ.
Sáng sớm hôm sau, mờ sáng hắn đang ngủ, đã nghe trong làng tiếng la ó, ầm ỹ như đang đánh nhau. cứ Ồn ào, ồn ảo. Không ngủ được hắn đứng dậy dụi mắt ra của xem chuyện gì.
Thấy ngoài đấy có 1 đám người đang quây xung quang 1 gã ăn mày, lấy gậy phệt liên tục vào người hắn, Tên kia lăn lộn, van xin nhưng vẫn ăn đòn liên tiếp.
" Ăn trộm gà này, đánh chết mẹ mày luôn"
Hình như ăn trộm gà, bị người ta bắt được. Tay còn ôm con gà kìa. Bụi đất bay mù trời, Được 1 lúc thì cũng nằm im, không thấy nói năng chi nữa.
Mẹ hắn lúc này cũng ngó ra: " Mày con nít, ở đây mẹ ra xem thế nào?"
"Ôi mẹ, ngại gì, đánh chết nó rồi còn gì, nhìn như đống giẻ vậy. Nhưng mà ăn trộm con gà mà đánh thế thì hơi ác mẹ nhỉ?"
-" Mày biết gì, chắc ăn trộm gà nhà Lang Nhị nên nó mới đánh ác thế, thằng này kể cũng đen thật"
Nói rồi, mẹ hắn rảo bước ra gần hơn chỗ thằng kia nằm xem đã chết chưa. Đám đông lúc này cũng bắt đầu đông hơn. Chen mãi mới vào gần gần.
Thằng kia bị đánh bụi đất đầy người, máu me be bét, im như thóc.
"Quả này đứt rồi?" Có tiếng người nghị luận.
Lang nhị cũng bước ra nhìn nhìn thằng trộm, nhổ bãi nước bọt vào người, hất hàm nói: "Khá Bảnh, mày ra lay xem nó chết chưa, chưa thì trói lại. Thằng Thái canvin, mày lên Quan báo họ xuống, bảo tối qua thằng này đột nhập vào nhà tao, hành hung người nên tao đánh." Rồi quay lưng vào nhà.
Vâng, thằng Thái Canvil chắp tay lại rồi chạy biến đi.
Người dân xung quanh thấy thế, nghĩ cũng tàn nhẫn, nhưng không ai nói gì, ngó nghiêng chờ xem thằng kia đã chết hay chưa.
Số là thằng Lang nhị này vốn dân ăn cướp, mấy năm trước suýt đi tù, nhưng tự nhiên mọc đâu ra Ông anh trên kinh thành chạy chọt cho, xong rồi khuyên bảo, cho ít tiền về mua đất làm ăn ở đây. Dân ở đây, ai cũng kinh thằng này. Hở cái là đánh đập tàn nhãn, cậy quan hệ, không sơ bố con thằng nào, kể cả cụ quan huyện.
Chuyện đánh người thì nó đánh như cơm bữa. Xót mãi cũng thành quen. Thằng nào đen phải chịu thôi.
Thằng Khá Bảnh loay hoay lúc, lắc lắc đủ kiểu xem chừng thằng kia còn sống, hắn lấy tay xoa xoa mặt đầy bùn của thằng trộm cho sạch, nhìn xem là thằng nào để tý làm chứng cứ báo quan luôn. Tự nhiên, thấy nó khựng lại cái, rồi hắn quay về phía mẹ Lâm nói: "Đây có phải là Đường Vình không?"
Hắn cầm tóc nhấc đầu tên trộm lên rồi quay sang phía mẹ Đường Lâm.
Mẹ của Lâm thấy ngờ ngợ, sau chột dạ lại gần, sau đột nhiên phát khóc lên: Chú Vinh, Chú Vinh, sao chú lại ra nông nỗi này……..
Thằng Khá Bảnh thấy thế bảo, thôi, đưa nó vào nhà đi, tôi sang nói vỡi chỗ ông Chủ, có gì tính sau.
Lúc này, đám đông ùa vào, người hốt hoảng: "hóa ra là Đường Vinh…….." " Bẵng đi mấy năm, nghe nói đi làm ăn xa, giàu có lắm sao giờ lại đến nỗi này nhỉ?" Bla, Bla
Lúc này, mấy người giúp đỡ mẹ Lâm đỡ Đường Vinh lên, đang tính đưa vào nhà. Đột nhiên, Lang nhị chạy ra, hắn nghe Khá Bảnh nói rồi. Tức tốc chạy ra.
"Thế nào đấy, tao cho mày đưa nó vào nhà à?"
"Lang nhị đại ca, nhờ đại ca nhẹ tay, đây là Đường Vinh, em Đường Bát, người làng này, đi xa mấy năm không thấy, không ngờ giờ ra nông nỗi này, nhờ đại ca tha cho con đường sống" Một người làng nói.
"Mày im mẹ mồm đi, mày tính vào nhà tao chém người nhà tao gần chết rồi định đi thế à?" Để nó lại đấy cho tao?"
Đám đông ồn ào: " Ăn trộm gà từ lúc nào thành mưu sát rồi"?
Lang Nhị thằng này quả là ác độc, nó tính ép người ta đây.
" Giờ quan cũng mời rồi, sống chết gì tao không cần biết, cho nó nằm đây, chờ Tri Công xuống giải quyết. Tao mà không có 5 Vạn là không xong được với tao đâu, tôi mưu sát không thành, không tha được" Hắn hất hàm nói rồi với tay nhặt con gà chết đã lăn giữa sân.
Bảnh, mày về làm lông đi, tý Tri Công đến làm chén rượu.
Lúc này, mẹ Lâm đang ôm Đường Vinh, nghe nói thế thì khóc như mưa, quay sang van lạy Lang Nhị, xin cho con đường sống, nhưng Lang Nhị như không có lỗ tai. Thủng thắng đứng đó, chỉ tay vào đám người.
" Thằng nào bế nó tao chém"
Đám đông im phăng phắc, thật là tàn nhẫn quá. Để Đường Vinh nằm đó tý nắng lên có khi là chết chắc. Tay Quan Huyện thì có tính lười nổi tiếng. Chắc phải trưa mới xuống xem. Khi đó chắc Đường Vinh đã về với đất rồi.
Nhiều người thấy thế thủng thắng lắc đầu rồi quay về, nhìn cũng tội quá mà.
Lâm lúc này còn bé, nhưng hiểu chuyện, hắn không biết Đường Vinh là ai, nhưng đoán là người nhà, nên cũng chạy ra cạnh mẹ hắn, xem giúp gì thì giúp.