Phòng tuyến Sông Danube

"Này, ngươi nghe tin gì chưa"

Dưới trời đêm lạnh giá, hai tên lính tại một trạm gác đang ngồi sưởi ấm trước đống lửa.

"Chúng ta sợ rằng không thủ nổi xứ Thrace, nghe nói bệ hạ ra lệnh khẩn cấp điều động toàn bộ quân đoàn dự bị tới thành Susidava. Tình thế bất lợi quá rõ ràng"

Là một lão binh, Eric đã có gần 30 năm tại ngũ, cả cuộc đời đánh vô số trận lớn nhỏ như trận Poetovio giữa Theodosius Đại đế với tên cướp ngôi Magnus Maximus hay trận Frigidus chống kẻ tiếm vương Eugenius. Sự dày dạn kinh nghiệm làm khả năng phán đoán tình hình cũng hơn hẳn các tân binh. Theo Honorius bệ hạ đưa ra quân chế mới trong chiến dịch Balkan, tất cả các đồn trưởng tham gia bố phòng Danube phải có kinh nghiệm chiến đấu ít nhất 10 năm và phải là người xứ Thrace hoặc đã từng chiến đấu vùng sông nước.

"Cũng nghe được một chút từ những người còn sót lại sau đợt di tản bàn tán về việc đó. Chẳng nhẽ chúng ta thật sự thua trận sao, lão đội trưởng?"

"Điều đó ta cũng không dám khẳng định, bệ hạ mặc dù hùng tài không thể chối cãi nhưng mấy năm trước nội chiến liên miên, vụ mùa thất thu, thiên tai liên tục xảy ra khắp đế quốc. Ta thật sự nghĩ không ra, sau vài năm ổn định nhưng thế vẫn là chưa đủ tu bổ tổn thất vài chục năm, chúng ta lấy đâu ra sức kháng cự người man rợ"

"Vậy nhỡ không may Susidava thất thủ chẳng phải toàn bộ chiến dịch gãy hơn nửa sao?"

"Có lẽ hẳn như vậy, chúng ta cũng chỉ là anh lính quèn, đâu thể thay đổi được chiến cuộc. Thôi! Nghỉ ngơi cũng đủ rồi đấy, thay ca" – Bàn luận tạm dừng tại đây, tốt hơn hết bọn hắn nên hoàn thành nhiệm vụ được giao phó mới đúng với chức vụ.

Trời tối mịt, tiếng nước chảy không mạnh nên màn đêm luôn cho người ta cảm giác yên tĩnh nhẹ nhàng, thế nhưng đột nhiên:

"Nhìn kìa, sao bên kia sông đuốc toàn bộ tắt hết rồi"

Và chưa đầy nửa phút sau:

"Ùm ùm, xoạt!!"

Tiếng thuyền được thả xuống nước liên tục vang lên chứng tỏ không phải là một hai chiếc.

"Chết tiệt, bọn chúng vượt sông. Mau đánh chuông cảnh báo, còn ngươi tới hỏa tháp đốt lửa truyền tin" – Lính già chỉ nghe chút ít cũng đoán được việc gì đang xảy ra.

…..

"Keng!! Keng!! Keng!!"

"Chuyện gì vậy?" - Trưởng quan lực lượng kỵ binh Equites Dalmatae không chợp mắt được bao lâu đã bị tiếng chuông báo động huyên náo đánh thức.

Hôm nay phải nói là ngày dài nhất trong cuộc đời hắn, liên tục ba trận đánh chặn quân man rợ từ phương bắc vượt sông đủ lấy đi nửa cái mạng nhưng có vẻ như ông trời già vẫn chưa có ý buông tha.

"Tướng quân! Cách đây 24 dặm về phía tây có trạm gác đốt hỏa tháp yêu cầu viện quân, hiện tại mọi người đều đã sẵn sàng nghe lệnh" – Đánh liên tục cả ngày, dù là người bằng sắt cũng phải nhũn ra chứ nói gì tới thân thể bằng xương bằng thịt, nhưng chiến sự quan trọng hơn cả, có mệt mỏi hơn nữa vẫn phải chấp hành.

Mặc vội bộ giáp lên người, hắn không có thời giờ mà chỉnh chu xem dáng dấp có ổn thỏa hay không, ra trận chém giết thì có ma nó mới để ý ngươi đẹp hay xấu. Nếu chỉ cần quan tâm chút về những bộ giáp chiến trong suốt thời từ khởi nguyên roman cho tới đầu trung cổ, ta sẽ thấy được sự khác biệt vô cùng lớn.

Theo các thời kỳ, quân đội la mã luôn được điều chỉnh sao cho đúng với hoàn cảnh. Những bộ giáp nặng nề Lorica segmentata, khiên Scutum và giáo dài hoặc ngắn là tiêu chuẩn thường thấy ở đội hình Pike Phalanx hay Hoplite Phalanx, bức tường vững chắc tạo bởi những người đàn ông khỏe mạnh nhất đã đập tan vô số kẻ địch, đặc biệt như đối thủ truyền kiếp: Đế quốc Parthia xưa kia hay nhà Sassanid ngày nay. Nhưng thời thế thay đổi, các vương quốc Hồi giáo đã không còn là kẻ thù nguy hiểm nhất đối với người La Mã.

Các bộ lạc barbarians liên tục tấn công trên phạm vi toàn đế quốc từ đầu thế kỷ thứ 4 cùng với tất cả peregrine (những người dân trừ Ý đều không phải công dân la mã chiếm đại đa số dân cư của đê quốc) đã được cấp quyền công dân La Mã. Và xu thế tất yếu, những Legion theo khuôn mẫu xưa cũ đã mất đi ưu thế xã hội, việc chi trả và bảo trì những bộ giáp đắt tiền trở nên xa xỉ, hành quân lại bị cản trở bởi sự cồng kềnh của nó. Chiến trường không còn diễn ra trên những vùng đất bằng phẳng mà quay sang khu đất nhỏ hẹp đồi núi và dàn trận sắp xếp đội hình gần như không thể với quân đội đế quốc.

Phương thức tác chiến chủ yếu của người man rợ chính là lối đánh ào ạt chớp nhoáng dựa trên sức mạnh và tốc độ, cuộc sống nay đây mai đó khiến họ có sức khỏe vượt trội so với công dân La Mã. Do thiếu thốn về vật chất nên binh sĩ man rợ không thể sắm những bộ giáp tốt nhưng bù lại họ cơ động hơn, vì thế việc phá vỡ một đội hình cứng nhắc tại những khu đất chật hẹp vô cùng dễ dàng.

Công cuộc cải cách quan trọng nhất phải nói tới thời Constantine đại đế trị vì. Các legion trước đây thường sử dụng Scutum che chắn cùng tiến lên theo một đội hình đồng nhất nhằm áp sát đối phương rồi dùng kiếm ngắn tiến hành những cú đâm trí mạng thì giờ đây quân đội La Mã giao chiến theo kiểu tay bo, từ bỏ áp sát, họ sử dụng khiên đỡ và giáo hoặc kiếm dài đâm đối thủ nên không cần giáp tay và chân mà khiên không che được, Trọng tâm bộ giáp chuyển dời sang khiên và mũ là hai vị trí bị tấn công đầu tiên, khiên Oval cứng rắn hơn và mũ che cũng kín hơn đã phù hợp cho phương thức tác chiến mới.

…………….

Khói lửa hai bên bờ sông càng lúc càng mãnh liệt.

"Chết tiệt, sao đội kỵ binh vẫn chưa tới, số tên dự trữ sắp thấy đáy"

Hai hàng lính cầm thương Comitatensis áp sát hàng rào bờ sông, chỉ cần có tên nào ý đồ leo lên là được tặng ngay vài nhát, nhưng vấn đề quân địch quá là đông đảo, có khá nhiều kẻ không may bị quân man rợ phản kích không kịp tránh mà bỏ mình. Đội cung thủ Sagittarii phía sau liên tục phản kích bằng những trận mưa tên nhưng số lượng quá ít ỏi trước kẻ địch đông hơn cả vài chục lần thì thương vong họ tạo ra chẳng thấm vào đâu. Với tỷ lệ 1 chọi 20 có lẽ chỉ khi vua Leonidas phục sinh với 298 chiến binh của ông may mới có thể đối kháng.

"Rầm!!!"

"Không được, hàng rào đổ rồi!" – các binh sĩ gần đó muốn tiến hành ngăn chặn nhưng không còn kịp.

"Toàn quân rút về tuyến hai, tiếp tục tổ chức phòng ngự"

Mỗi trạm canh phòng đều được xây dựng 3 hàng rào phân cách, dù không có quá nhiều hiệu quả nhưng chỉ cần kéo thêm một chút thời gian chờ quân tiếp viện lại khá đầy đủ.

" Ầm ~! Ầm ~!.. "

Mặt đất đột nhiên rung chuyển, tiếng chấn động càng lúc càng lớn như sắp có trận nước lũ kéo tới.

"Ha Ha! Quân tiếp viện đã đến, mọi người ra sức thủ vững cho ta" – Lão chỉ huy Eric tay phải cầm gương liên tục huơ lên cổ vũ binh sĩ còn cánh tay đáng ra phải cầm khiên lại buông thõng, hiển nhiên sau một pha giao tranh ác liệt làm cánh tay bị thương nặng.

Nhóm khinh kỵ dẫn đầu đã áp sát căn cứ, viên tướng đầu lĩnh trực tiếp rút gươm chỉ thẳng vào quân doanh chỗ phòng tuyến thứ nhất vừa bị công phá đồng thời ra lệnh:

"Mỗi người tự mình tác chiến, giết sạch hết lũ chó đẻ đó cho ta! Xung phong!!!"

Kỵ binh Dalmatae lập tức bỏ giáo cầm kiếm lao vào trận địa. Với ưu thế cả về vũ khí lẫn tốc độ, đội quân kỵ duy nhất xuất xứ vùng Balkan lập tức chứng minh khả năng tác chiến tại sân nhà, sự cơ động, tính linh hoạt tại bờ sông lẫn vùng thành thị không phải quân man rợ thiếu thốn đủ thứ có thể so sánh.

Chiến cuộc thay đổi trong phút chốc, viên chỉ huy người Goth ra sức đốc thúc binh lính vượt sông tính lấy thịt đè người nhưng càng lúc càng nhiều thuyền bè bị bắn cháy. Thiếu thốn phương tiện vận chuyển, bờ phía nam quân goth liên tục bại lui cuối cùng không ai thèm nghe tên chỉ huy kêu gào đều thi nhau lội qua sông quay về bờ bắc, chen lấn xô đẩy không thể thiếu và tên tướng người man rợ cũng thành một trong các nạn nhân của những lần dẫm đạp.


* Mọi thông tin, hình ảnh về binh lính La Mã năm đầu thời kỳ trung cổ có thể tham khảo tại
http://www.honga.net/totalwar/attila/unit.php?l=en&v=attila&f=att_fact_western_roman_empire